The New York Times
Τις πρώτες, ιστορικής σημασίας, φωτογραφίες από τις βόρειες αρκτικές κοιλάδες του Αρη έστειλε χθες στη Γη το Phoenix Mars Lander της NASA. Είναι η πρώτη φορά που αποκτήσαμε εικόνα από αυτή την ανεξερεύνητη περιοχή του Κόκκινου Πλανήτη. Ο μικρός διαστημικός θαλαμίσκος, που εκτοξεύθηκε από το ακρωτήριο Κανάβεραλ στις 4 Αυγούστου του 2007, προσεδαφίστηκε στον απώτατο βορρά του Κόκκινου Πλανήτη, αφού διήνυσε απόσταση 680 εκατομμυρίων χλμ. Το σκάφος διαθέτει ρομποτικό βραχίονα, που θα επιτρέψει να σκάψει την επιφάνεια του Αρη αναζητώντας τον πάγο, που όπως δείχνουν τα συγκεντρωθέντα στοιχεία βρίσκεται στο υπέδαφος. Η ερευνητική εργασία θα ξεκινήσει τις ερχόμενες ημέρες.
Χειροκροτήματα
Μόλις έφτασε το πρώτο σήμα που επιβεβαίωνε ότι ο θαλαμίσκος προσεδαφίστηκε ασφαλώς στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη, μηχανικοί και επιστήμονες στο Jet Propulsion Laboratory της Καλιφόρνιας ξέσπασαν σε χειροκροτήματα. «Το Φοίνιξ προσεδαφίστηκε. Καλώς ορίσατε στη βόρεια κοιλάδα του Αρη» ανακοίνωσε ο ελεγκτής της πτήσης.
Τα τελευταία δέκα λεπτά του 10μηνου ταξιδιού από τη Γη στον Αρη θεωρήθηκαν από τους ειδικούς το δυσκολότερο κομμάτι ολόκληρου του εγχειρήματος. Ο διαστημικός θαλαμίσκος επιβίωσε της καθόδου διαμέσου της λεπτής ατμόσφαιρας του πλανήτη, ανακόπτοντας διαρκώς ταχύτητα, από τα 21 χιλιάδες χλμ./ώρα.
Με αλεξίπτωτο
Για να καταστεί δυνατός ο περιορισμός της ταχύτητας χρησιμοποιήθηκε αλεξίπτωτο και στη συνέχεια προωθητήρες, ενώ στο τέλος ο θαλαμίσκος προσεδαφίστηκε πάνω στα τρία πόδια του. Η ομάδα των ειδικών της NASA παρακολούθησε και έλεγξε κάθε στάδιο της καθόδου και της διαδικασίας προσεδάφισης από ραδιοσήματα που έφταναν στη Γη μέσω του δορυφόρου Odyssey που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Αρη.
«Ούτε στα όνειρά μου δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι τα πράγματα πήγαν τόσο καλά όσο και σήμερα» είπε ο Μπάρι Γκόλντσταϊν, ο διευθυντής του προγράμματος Phoenix στο Jet Propulsion laboratory. Πέρα από τα ραδιοσήματα, η ΝASA συγκέντρωσε ακόμα περισσότερα στοιχεία γιά την προσεδάφιση από τις φωτογραφίες που αμέσως έστειλε ο θαλαμίσκος στη Γη. Οι πρώτες από αυτές απεικόνιζαν την «αρκτική πεδιάδα», όπου προσεδαφίστηκε ο διαστημικός θαλαμίσκος. Είναι μια περιοχή του Αρη που δεν είχαμε δει ποτέ. Επίσης, διαφορετικές φωτογραφίες έδειξαν ότι τα ηλιακά κάτοπτρα του θαλαμίσκου ξετυλίχθηκαν ακριβώς όπως είχε προβλεφθεί και ότι το Φοίνιξ στεκόταν στα τρία πόδια του ακριβώς όπως έπρεπε.
Μέσα στις ερχόμενες ημέρες το Φοίνιξ θα ξεκινήσει το επιστημονικό στάδιο της αποστολής του, το οποίο πρόκειται να διαρκέσει τρεις μήνες. Ειδικότερα, ο ρομποτικός του βραχίονας θα σκάψει την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη και θα συλλέξει δείγματα τόσο εδάφους όσο και πάγου. Στη συνέχεια τα δείγματα αυτά θα υποβληθούν σε ανάλυση από τις συσκευές που υπάρχουν στον θάλαμο προσεδάφισης. Ο δρ Τομ Πάικ του Imperial College του Λονδίνου συμμετέχει με άλλους ερευνητές στο πρόγραμμα και όπως ο ίδιος λέει «βασικός στόχος της αποστολής μας είναι να αποκτήσουμε πρόσβαση στο υπέδαφος του Αρη, όπου είμαστε σχεδόν βέβαιοι ότι υπάρχει νερό». Εξήγησε, δε, ότι οι εξερευνητικοί δορυφόροι που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη είχαν εποπτεύσει το σημείο προσεδάφισης ενδελεχώς και είχαν ανακαλύψει στοιχεία που υπεδείκνυαν την ύπαρξη μεγάλων κομματιών πάγου δέκα εκατοστά κάτω από την επιφάνεια του πλανήτη. «Το νερό έχει ιδιαίτερη σημασία επειδή είναι από τα δομικά στοιχεία –αλλά και τα βασικά οικοσυστήματα– της ζωής».
Γενικά η προσεδάφιση στον Αρη είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Μέχρι σήμερα είχε καταγραφεί παταγώδης αποτυχία σε όλες τις αποστολές μετά την πρώτη ρωσική, το 1960. Το όνομα που επελέγη γι’ αυτήν την αποστολή είναι συμβολικό, καθώς το πρόγραμμα γεννήθηκε μετά την αποτυχία των δύο προηγούμενων. Εστειλε ήδη τις πρώτες ιστορικής σημασίας σπάνιες φωτογραφίες
Η «κατάρα» που ακολούθησε τις 40 αποτυχημένες αποστολές στον Κόκκινο Πλανήτη
Ο «κόκκινος πλανήτης» ανέκαθεν εξήπτε τη φαντασία των ανθρώπων, σε σημείο που ακόμη και οι επιστημονικές αποστολές για την εξερεύνησή του να συνοδεύονται από μύθους και πληθώρα θεωριών συνωμοσίας. Η λεγόμενη «κατάρα του Αρη» αναφέρεται στο γεγονός ότι τα μισά περίπου από τα 40 και πλέον διαστημικά οχήματα που εκτοξεύθηκαν από τη Γη, με σκοπό είτε να τεθούν σε τροχιά γύρω από αυτόν είτε να προσεδαφιστούν στις ερήμους του, δεν τα κατάφεραν. Το 1997, ο δημοσιογράφος του περιοδικού Time Ντόναλντ Νεφ έγραψε για την «ύπαρξη» ενός «γαλαξιακού βρικόλακα» ο οποίος καταβροχθίζει τις γήινες κατασκευές που επιχειρούν να διαταράξουν τη γαλήνη του Αρη. Αναμφισβήτητα, «πρωταθλητής» των αποτυχημένων προσπαθειών θα πρέπει να θεωρείται η Σοβιετική Ενωση. Οι πρώτες απόπειρες, στη δεκαετία του 1960, χαρακτηρίστηκαν από σωρεία λαθών, ενώ πολλοί δορυφόροι δεν κατάφεραν καν να απογειωθούν. Τελικώς, το αμερικανικό σκάφος Mariner 4 προσέγγισε τον Αρη το 1967 και παρά τα προβλήματα που αντιμετώπισε, έστειλε 21 «κοντινές» φωτογραφίες του πλανήτη στα εργαστήρια της NASA. Ο διάδοχός του, το Mariner 9, έγινε το πρώτο ανθρώπινο κατασκεύασμα που μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Αρη, το 1971. Η κακοδαιμονία της ΕΣΣΔ συνεχίστηκε και μάλιστα τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς. Με πρωτόγονα μέσα, οι Ρώσοι μηχανικοί οδηγήσαν το μικρό σκάφος Mars 3 σε ασφαλή προσεδάφιση στον Αρη. Ομως, η λειτουργία του σταμάτησε 15 δευτερόλεπτα μετά την ομαλότατη προσγείωσή του. Η NASA δεν αντιμετώπισε παρόμοια προβλήματα με τα διαστημόπλοια Viking 1 και 2.
Comments