Οι Ρώσοι πήραν εκδίκηση για το Κόσοβο./καθημερινή

Ο Πούτιν είχε προειδοποιήσει τον Σαακασβίλι για τη Νότια Οσετία, λέει στην «Κ» ο σύμβουλος του Γεωργιανού προέδρου

Του Σταυρου Τζιμα

«...Πριν από έξι μήνες όταν το Κόσοβο κήρυξε με τη βοήθεια της Δύσης την ανεξαρτησία του ο Πούτιν είπε στον Σαακασβίλι: “πρόσεξε καλά γιατί θα σου φτιάξω στη Νότια Οσετία μια νέα Βόρεια Κύπρο”». Ο Ελληνοαμερικανός σύμβουλος του Γεωργιανού προέδρου, κ. Αλέξανδρος Ρόντος, μιλάει στην «Κ» για τον ρωσογεωργιανό πόλεμο και υποστηρίζει ότι ο Σαακασβίλι και οι Δυτικοί έπεσαν στην παγίδα που τους έστησε η Μόσχα για να εκδικηθεί για την ταπείνωσή της στο Κόσοβο. «Δεν περίμενε τέτοια αντίδραση από τη Ρωσία» λέει, ενώ για το εάν ήταν ενήμεροι οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ για τη δυναμική στρατιωτική ενέργεια της Τιφλίδας απαντά: «Δεν νομίζω».

«Βλέπουμε από την πλευρά της Ρωσίας μια πράξη εκδίκησης για το Κόσοβο. Δεν είναι το μόνο κίνητρο, αλλά η Μόσχα λέει: οκέι, κάνατε ό,τι κάνατε στο Κόσοβο τώρα να δείτε τι θα σας κάνουμε εμείς και αν τολμάτε εμποδίστε μας...», λέει ο πολυπράγμων πρώην σύμβουλος του κ. Γιώργου Παπανδρέου, και σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, και του Βόιτσλαβ Κοστούνιτσα.

Οι ΗΠΑ δεν γνώριζαν ότι θα επέμβουν οι Γεωργιανοί

— Eίστε πράγματι σύμβουλος του Μιχαήλ Σαακασβίλι;

— Ναι, ναι. Εδώ και δύο χρόνια τον βοηθάω. Κυρίως σε θέματα σχέσεων της Γεωργίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση.

— Είχατε συζητήσει μεταξύ σας καθόλου το θέμα της Νότιας Οσετίας;

— Αρκετές φορές. Για τη Γεωργία και τις σχέσεις της με την Ευρώπη είναι βασικό θέμα. Η Ε.Ε. έλεγε διαρκώς εδώ και δύο χρόνια ότι θέλει να βοηθήσει στην επίλυση αυτού του προβλήματος. Είχαν στείλει επιστολές ο Σολάνα και άλλοι αξιωματούχοι και είχαν πάει στην Τιφλίδα ομάδες για να εξετάσουν το ζήτημα.

— Ποιοι έστειλαν επιστολές και τι αφορούσαν;

— Ο Χαβιέ Σολάνα και άλλοι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ζητούσαν από τον Σαακασβίλι να βρει έναν τρόπο να λύσει το πρόβλημα της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας ειρηνικά.

— Και τι τους απαντούσε;

— Ηταν πάντα ανοιχτός. Το μεγαλύτερο ζήτημα γι’ αυτόν ήταν να αναγνωρίσει η Ευρώπη την εδαφική κυριαρχία της Γεωργίας στη Νότια Οσετία. Και αυτό η Ευρώπη το έχει κάνει. Ημουν πολλές φορές παρών σε τέτοιες συζητήσεις. Το παράδοξο είναι ότι η Τιφλίδα είχε προσφέρει στη Ρωσία λύση ίδια μ’ αυτή που πρόσφερε η Σερβία στο Κόσοβο, πολύ προωθημένη αυτονομία δηλαδή.

— Υπήρχε κάποιας μορφής διάλογος του Σαακασβίλι με τους Αμπχάζιους και τους Οσέτιους αυτονομιστές;

— Ηταν πολύ δυσκολο γιατί και οι Αμπχάζιοι και οι Νότιο-Οσέτιοι ήταν υπό τον απόλυτο έλεγχο και την καθοδήγηση της Μόσχας. Αυτό ήταν σαφές. Γνωρίζω ότι είχαν κάποιες κρυφές επαφές και μάλιστα οι Αμπχάζιοι συνιστούσαν στους Γεωργιανούς να κάνουν υπομονή διότι δέχονται ισχυρές πιέσεις από τους Ρώσους.

Επιστολή στον Μεντβέντεφ

— Αυτά τα ήξεραν οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι;

— Ναι, βέβαια και μάλιστα να σου αποκαλύψω και κάτι: αρχές Ιουλίου ο Σαακασβίλι έστειλε επιστολή στον Μεντβέντεφ και του πρόσφερε την πολύ προωθημένη αυτονομία στην Αμπχαζία, που θα γινόταν σταδιακά. Ως πρώτο βήμα πρότεινε την καθιέρωση ζώνης ελεύθερου εμπορίου στη Νότια Αμπχαζία, όπου στον πληθυσμό κυριαρχεί το γεωργιανό στοιχείο. Τους έλεγε, εκεί να έχουν τον πρώτο λόγο, στα οικονομικά, οι Γεωργιανοί, να υπάρχει μικτή αστυνομία και στο βόρειο τμήμα να έχουν παρουσία με στρατιωτική ειρηνευτική δύναμη. Αυτό που πρόσφεραν ήταν μεγάλο βήμα. Απάντηση δεν πήρε.

— Θα ίσχυαν τα ίδια και για τη Νότια Οσετία;

— Οχι. Για τη Νότια Οσετία δεν συζητούσαν τίποτε γιατί υποτίθεται ότι ήταν υπό την επίβλεψη του ΟΑΣΕ. Στην Οσετία τα πράγματα όλον αυτό τον καιρό ήταν πολύ ήσυχα έως τον Μάρτιο, οπότε και ξεκίνησαν αψιμαχίες, που όμως συντηρούσαν ατμόσφαιρα έντασης.

— Πώς πήρε την αποφάση ο Σαακασβίλι να επέμβει χωρίς το «Ο.Κ.» των δυτικών συμμάχων του;

— Απο τις πρώτες μέρες του Αυγούστου οι Γεωργιανοί είχαν παρατηρήσει κάποιες εχθρικές κινήσεις και οι εχθροπραξίες είχαν ενταθεί. Στις 7 Αυγούστου, ο Σαακασβίλι έπειτα από κάποιες σκληρές πολεμικές συγκρούσεις δήλωσε ότι θα έχουμε κατάπαυση του πυρός και ότι η Γεωργία δεν θα απαντήσει αν οι Ρώσοι συνεχίσουν.

Το απόγευμα, προς το βράδυ, όμως, διαπίστωσαν ότι περνούσαν ρωσικά άρματα μάχης από ένα τούνελ που συνδέει τη Γεωργία με τη Ρωσία, στη Νότια Οσετία. Εβλεπαν αυτά και έλεγαν: Τι γίνεται; Εμείς συμφωνήσαμε στην παύση του πυρός και τώρα εισβάλλουν οι Ρώσοι; Εγώ εκείνη την ημέρα δεν ήμουν εκεί, μπήκα την επομένη μόλις είδα πού πάει το πράγμα. Κατά την εκτίμησή μου, εκείνες τις στιγμές οι Γεωργιανοί είπαν ότι εδώ συμβαίνει τώρα κάτι πολύ πιο σημαντικό. Φαίνεται ότι έχουμε εισβολή. Πάντα ζούσαν με την καχυποψία και τον φόβο της εισβολής, αλλά τώρα είδαν ξαφνικά ολόκληρο στρατό να περνάει τα σύνορά τους. Και τότε ξεκίνησαν τους βομβαρδισμούς. Οι Δυτικοί τούς είχαν πει από παλιά να μην απαντούν σε τέτοιες προκλήσεις, αλλά αυτοί προφανώς είπαν: Ναι, αλλά έως πότε. Θα εισβάλλουν και μετά θα καταλάβουν ολόκληρη τη νότια Οσετία.

— Τελικά, τι πιστεύετε εσείς ή τι πληροφορίες έχετε; Γνώριζαν οι Αμερικανοί ότι ο Σαακασβίλι θα κάνει επέμβαση και αν ναι, προσπάθησαν να τον αποτρέψουν;

— Δεν πιστεύω ότι γνώριζαν. Εδώ και πολύ καιρό τον συμβουλευαν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός. Οτι είναι επικίνδυνη μια ενδεχόμενη επίθεση. Το πρόβλημα είναι ότι εκείνες τις κρίσιμες ώρες ο Σαακασβίλι πίστευε ότι η Γεωργία ήταν απομονωμένη. Το θέμα δεν είναι αν οι Αμερικάνοι έδωσαν το «πράσινο φώς» ή άναψαν «κόκκινο». Του έλεγαν πάντα ότι είναι επικίνδυνο αυτό το θέμα. Απο την άλλη, ούτε οι Ευρωπαίοι έκαναν κάτι για να σταματήσουν τους Ρώσους. Οι Γεωργιανοί είπαν τότε ότι πρέπει να κάνουμε μία κίνηση μόνοι μας, αλλιώς τα χάνουμε όλα. Δεν νομίζω ότι περίμεναν μια τέτοια αντίδραση από τη Ρωσία.

— Ηταν λοιπόν λανθασμένη εκτίμηση της ρωσικής αντίδρασης από τον Σαακασβίλι;

— Οχι μόνο. Κανένας δεν προέβλεψε την αντίδραση της Ρωσίας. Τώρα, εκ των υστέρων που κοιτάζουμε πίσω, μπορούμε να καταλάβουμε κάποιες κινήσεις της Ρωσίας που είχαν αρχίσει να εκδηλώνονται πριν από δύο - τρεις μήνες, αλλά τότε δεν τις είχαμε βάλει σε σωστό αναλυτικό πλαίσιο. Για μένα είναι σαφές. Η Ρωσία είχε ένα σχέδιο από πολύ καιρό. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι η Μόσχα έχει αντιγράψει ό,τι έκανε η Δύση με το Κόσοβο. Γνωρίζω ότι ο Πούτιν πριν από έξι μήνες, όταν το Κόσοβο κήρυξε την ανεξαρτησία του με τη βοήθεια της Δύσης, είπε στον Σαακασβίλι: «Πρόσεξε καλά γιατί θα φτιάξω στη Νότια Οσετία μια Βόρεια Κύπρο». Δεν ήθελε προφανώς να προσαρτίσει την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία, αλλά να μπήξει στη Δύση ένα μεγάλο αγκάθι...

Η Ρωσία είχε σχέδιο

— Οταν ξέσπασε ο πολεμος και βρήκε τα δύσκολα ο Σαακασβίλι, ζήτησε στρατιωτική βοήθεια από το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ. Τι του είπαν;

— Μιλούσε στο τηλέφωνο με τον Σολάνα, την Ραίς, τον Σαρκοζί και τους ζητούσε διπλωματική στήριξη. Να βρουν έναν τρόπο να σταματήσουν τους Ρώσους. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο κινήθηκαν όλοι. Να είμαστε όμως ρεαλιστές. Η Ρωσία είχε ενα σχέδιο και κινήθηκε πάνω σ’ αυτό.

— Ηταν, δηλαδή, παγίδα της Μόσχας και έπεσε σε αυτήν ο Σαακασβίλι;

— Οχι μόνον ο Σαακασβίλι· όλος ο κόσμος έπεσε στην παγίδα. Και είμαι σίγουρος ότι η παγίδα φτιάχτηκε με το Κόσοβο. Το Κρεμλίνο αποφάσισε να δώσει ένα μάθημα στη Δύση. Η Δύση ταπείνωσε τη Ρωσία με τον τρόπο που κινήθηκε στο Κόσοβο. Πιστεύω βαθύτατα ότι από την πλευρά της Ρωσίας βλέπουμε μια πράξη εκδίκησης για το Κόσοβο. Δεν είναι το μόνο κίνητρο, αλλά η Ρωσία λέει με αυτά που κάνει στην Οσετία: Ενταξει, κάνατε αυτά που κάνατε στο Κόσοβο, τώρα να δείτε τι θα σας κάνουμε και εμείς και αν τολμάτε, εμποδίστε μας. Με την τακτική που ακολούθησαν στο Κόσοβο, οι Δυτικοί κατέστρεψαν τη Γεωργία. Το πιστεύω αυτό βαθύτατα. Το είπα σε πολλούς υψηλόβαθμους δυτικούς αξιωματούχους τότε: τι είναι αυτά που κάνετε στο Κόσοβο; Δημιουργείτε ένα επικίνδυνο προηγούμενο. Το είχα πει και στον Σαακασβίλι. Το καταλάβαινε και το φοβόταν. Τον κοίμιζαν όμως οι Δυτικοί που του έλεγαν «μη φοβάσαι, το Κόσοβο είναι ξεχωριστή περίπτωση».

Ο Σαακασβίλι θα παραμείνει

— Επειτα απ’ όλα αυτά, πώς βλέπετε το πολιτικό μέλλον αυτού του ηγέτη;

— Νομίζω ότι θα μείνει γιατί... βλέπεις τώρα ότι η Δύση λέει πως ο στρατηγικός στόχος της Ρωσίας είναι να αλλάξει το σύστημα διακυβέρνησης της Γεωργίας. Να μην κυβερνάει μια ομάδα τόσο κοντά στη Δύση, που θέλει να βάλει τη χώρα στο ΝΑΤΟ. Νομίζω ότι θα τα καταφέρει να κρατηθεί στην εξουσία. Θα τον βοηθήσουν οι Δυτικοί.

Comments

Popular posts from this blog

επιλογές .....κεφαλονίτικα ανέκδοτα

Macmillan and Eisenhower in 1959 tv debate-bbc