| Η ζωή στα χρόνια της κρίσης Του Νικου Νικολαου Στις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα, ο Σόλων, ένας από τους Επτά Σοφούς, έγραφε: «Το κακό της πόλης μπαίνει στο σπίτι κάθε ανθρώπου, η θύρα της αυλής του δεν μπορεί να το εμποδίσει, πηδά πάνω από τον ψηλό τοίχο. Ακόμη και αν κρυφτεί αυτός σε μια γωνιά του κοιτώνα του, το κακό θα τον βρει». Ποιο ήταν το κακό; Στις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα η αθηναϊκή πολιτεία αντιμετώπιζε δεινή οικονομική κρίση, με αποτέλεσμα οι ευγενείς, οι ευπατρίδες, να έχουν αρπάξει τις καλύτερες γαίες και οι φτωχοί αγρότες, αδυνατώντας να καταβάλουν τα χρέη τους, μεταβάλλονταν σε δουλοπάροικους στην ίδια τους τη γη. Η επανάσταση των φτωχών ερχόταν με την ορμή της καταιγίδας αφού η οργή και η αγανάκτηση ξεχείλιζαν. Και τότε ο Σόλων ορίστηκε άρχων και με το πρώτο του διάταγμα ακύρωσε όλες τις κατασχέσεις γης, διέγραψε τα χρέη και απελευθέρωσε όλους τους αγρότες που είχαν περιέλθει σε κατάσταση δουλείας. Το μέτρο αυτό, γνωστό ως σεισάχθεια, εφαρμόστηκε και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος και έσωσε τη χώρα από την αναρχία των εμφύλιων πολέμων. Η αναφορά γίνεται για να υπενθυμίσει στους αναγνώστες ότι οι κύκλοι της οικονομικής κρίσης, που προκαλούν εκρηκτικές ανισοκατανομές στο εισόδημα με μια μικρή ομάδα πλουσίων να γίνεται πλουσιότερη και οι πολλοί να βυθίζονται στη φτώχεια και τα χρέη, είναι πανάρχαιοι. Χίλια και πλέον χρόνια πριν από τη σεισάχθεια του Σόλωνα, ο Θεός σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη (Λευιτικόν) έδωσε εντολή στον Μωυσή να γιορτάζει ο λαός του κάθε πενήντα χρόνια το Ιωβηλαίον, λέγοντάς του ότι «το πεντηκοστόν έτος, το οποίο θα σημάνουν οι σάλπιγγες, θα είναι έτος απελευθερώσεως ανθρώπων, αποσβέσεως χρεών και αποδόσεως αγορασθέντων κτημάτων εις τον τέως ιδιοκτήτην των». Aπό τον Γιαχβέ, τον θεό του Ισραήλ, μέχρι τον Σόλωνα και στα νεότερα χρόνια τον Φραγκλίνο Ρούζβελτ, με το Νιου Ντιλ, όλοι οι σοφοί ηγέτες του κόσμου προσπαθούν να βρουν μια λύση για να αποφύγει η ανθρωπότητα την κατάρα της υπερχρέωσης και της εξαθλίωσης. Ολα αυτά τα διδάγματα του παρελθόντος πρέπει να τα σκεφθούμε, τώρα που χτυπάει και πάλι την πόρτα μας μια οικονομική κρίση, που κατά τους ειδικούς είναι η μεγαλύτερη που ζήσαμε στα τελευταία 100 χρόνια, με εξαίρεση το κραχ του ’29. |
Comments