επιλογές .....κεφαλονίτικα ανέκδοτα

Πού πάει η κεφαλαιοποίηση όταν χάνεται; Tου Πασχου Μανδραβελη / pmandravelis@kathimerini.gr Σύμφωνα με όλους τους αναλυτές τα διεθνή χρηματιστήρια έχουν χάσει από τις αρχές του χρόνου τη μισή κεφαλαιοποίησή τους. Οι μέτοχοι δηλαδή των εισηγμένων επιχειρήσεων έχουν χάσει περί τα 25 τρισ. δολάρια. Αυτό το ποσό αντιστοιχεί στο ακαθάριστο προϊόν που παράγουν οι ΗΠΑ για δύο χρόνια ή όσα θα παράγουμε όλοι οι Ελληνες τα επόμενα οκτώ χρόνια. Φυσικά μιλάμε για πολλά τα λεφτά, αλλά το ερώτημα είναι άλλο: πού πήγαν, αυτά τα ιλιγγιώδη ποσά; Κάποιοι θα πουν ότι εξαφανίστηκαν διά παντός, αλλά μήπως πρέπει να αναρωτηθούμε: υπήρχε αυτός ο πλούτος των 25 τρισ. δολαρίων για να εξαφανιστεί, έτσι διά μαγείας; Υπάρχουν κι άλα ερωτήματα. Οσο μεγάλωνε αυτή η χρηματοπιστωτική φούσκα πολλοί εξ ευωνύμων γκρίνιαζαν ότι «οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι». Το πρώτο επιβεβαιωνόταν από τις στατιστικές το δεύτερο όχι. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ, «Η κατάσταση του μέλλοντος» (State of the Future 2006) το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού κατείχε το 50% του παγκόσμιου πλούτου, ενώ το φτωχότερο 50% κατείχε μόνο το 1%. Από την άλλη η απόλυτη φτώχεια μειωνόταν, παρά το γεγονός ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξανόταν: το 1981 το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε με 1$ την ημέρα, σήμερα το ποσοστό έχει πέσει στο 25% (οι τιμές είναι αποπληθωρισμένες). Ομως στο 50% του παγκόσμιου πλούτου (που σύμφωνα με τον ΟΗΕ κατείχε το 2% του πληθυσμού) ήταν και μετοχές, οι οποίες λόγω της κρίσης έχασαν το 50% της αξίας τους. Τώρα, λοιπόν, που οι πλούσιοι γίνονται ξαφνικά φτωχότεροι είναι καλύτερα τα πράγματα; Μήπως θα γίνουν οι φτωχοί πλουσιότεροι; Υπάρχουν κι άλλα ερωτήματα. Ένα από τα μεγάλα μαράζια της Προόδου ήταν η υπερκατανάλωση του δυτικού κόσμου. Οι πολίτες του, έχοντας πετύχει ένα υψηλό επίπεδο ευημερίας σπαταλούσαν πλουτοπαραγωγικούς πόρους. Τώρα που λόγω της κρίσης η κατανάλωση θα μειωθεί, δεν πρέπει να είναι ευτυχισμένοι; Χωρίς ρευστότητα θα καίμε λιγότερο πετρέλαιο, θα χρησιμοποιούμε λιγότερες συσκευασίες μιας χρήσης, κάποιοι υπολογίζουν ότι θα τρώμε και λιγότερο. Αυτό, σύμφωνα με τις προηγούμενες θεωρίες, σημαίνει μικρότερη ρύπανση, λιγότερα σκουπίδια, μείωση του ρυθμού αποψίλωσης των δασών. Με άλλα λόγια ο πλανήτης θα ζήσει περισσότερο. Δεν είναι αυτός λόγος πανηγυρισμού αντί μεμψιμοιρίας; Ολα αυτά, βέβαια, έχουν και τη σκοτεινή τους πλευρά. Επιχειρήσεις θα κλείσουν και η ανεργία θα αυξηθεί. Αλλά πάλι, αν πριν πέντε χρόνια, συνέβαινε ένα θαύμα και όλος ο δυτικός κόσμος ενστερνιζόταν τις διδαχές της Προόδου κι αποφάσιζε να μην χρησιμοποιεί καθόλου αυτοκίνητο και να μειώσει την κατανάλωσή του (π.χ. στο 70% του άκρατου νεοφιλελευθερισμού), πάλι τα ίδια αποτελέσματα δεν θα είχαμε; Πάλι δεν θα μείωνε την παραγωγή της η Ρενό κι άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες, με αποτέλεσμα να κλείνουν για μία έως δύο εβδομάδες τον μήνα; Γιατί τώρα είναι κακή εξέλιξη, ενώ στην υποθετική περίπτωση της οικολογικής ευαισθησίας θα ήταν καλή; Ολα αυτά είναι απλοϊκά ίσως ερωτήματα, αλλά χρήζουν κάποιας απάντησης, διότι δεν μπορεί η άνθηση του νεοφιλελευθερισμού να είναι κακό πράγμα και να είναι εξίσου κακό και το μαράζωμά του...