Με σημαία τη Χίλαρι, κορυφαίους στα ηνία της Οικονομίας, Ρεπουμπλικανό στην Αμυνα Του Αθανασιου Ελλις
Μια «κυβέρνηση αρίστων» που αποτελείται από κορυφαίους πολιτικούς και τεχνοκράτες επέλεξε ο Μπαράκ Ομπάμα για να τον πλαισιώσουν στο δύσκολο έργο της ανόρθωσης της οικονομίας και της αποκατάστασης της εικόνας της Αμερικής στον κόσμο. Το υψηλό επίπεδο των ανθρώπων που θα στελεχώσουν τον Λευκό Οίκο και το υπουργικό συμβούλιο φέρνει στη μνήμη τις αντίστοιχες επιλογές προσωπικοτήτων από τον Κένεντι και τον Ρούζβελτ. Η πρόκληση για τον νέο πρόεδρο, που δεν έχει προηγούμενη εμπειρία στην άσκηση εκτελεστικής εξουσίας, είναι να αποδείξει ότι διαθέτει διοικητικές ικανότητες και μπορεί να συντονίσει ανθρώπους που δεν έχουν συνηθίσει να «υπακούουν».
Η παρουσία της Χίλαρι Κλίντον δίνει το στίγμα της αυτοπεποίθησης του Ομπάμα, ενώ με τον Ρεπουμπλικανό υπ. Αμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς εξασφαλίζεται η συνέχεια. Πάντως, απόλυτη προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης θα είναι η οικονομία. Ο νέος πρόεδρος υπόσχεται κινήσεις πολιτικής και οικονομικής συνεργασίας στο εξωτερικό και τη λήψη άμεσων μέτρων κρατικής ενίσχυσης στο εσωτερικό. Εχει ήδη αρχίσει η προεργασία ώστε την πρώτη ημέρα που θα αναλάβει πρόεδρος να υπογράψει το νομοσχέδιο για δημόσιες επενδύσεις ύψους 700 δισ. δολαρίων που στοχεύουν στη δημιουργία 2,5 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας κατά την πρώτη διετία. Μόλις αντιμετωπισθεί η κρίση ο Ομπάμα υποσχέθηκε να επικεντρωθεί στον περιορισμό της εισοδηματικής ανισότητας αυξάνοντας τη φορολογία των πλουσίων.
Με την τολμηρή απόφασή του να διορίσει στην ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ την εσωκομματική του αντίπαλο ο Ομπάμα αποδεικνύει ότι διαθέτει τις αρετές της μεγαθυμίας και του σεβασμού των ικανοτήτων του αντιπάλου. Δεν τον ανησυχεί η ισχυρή προσωπικότητα της πρώην Πρώτης Κυρίας ούτε η παρουσία του δημοφιλούς, εντός και εκτός Αμερικής, συζύγου της. Αλλωστε, η επιλογή δύο ακόμη ανθυποψηφίων του στις προκριματικές για το χρίσμα, του Τζο Μπάιντεν ως αντιπροέδρου και του Μπιλ Ρίτσαρντσον ως υπουργού Εμπορίου, δείχνει ότι ο Ομπάμα πιστεύει ότι το κοινό καλό απαιτεί τη συνεργασία των καλύτερων, ακόμη και αν αυτοί δεν ανήκουν στο ίδιο κόμμα ή υπήρξαν αντίπαλοι. Η φιλοσοφία του γύρω από τη διακυβέρνηση έχει επηρεασθεί από το βιβλίο «Team of Rivals» του Λίνκολν και το «The Best and the Brightest» του Ντέιβιντ Χάλμπερσταμ.
Η επιλογή του Τιμ Γκάιτνερ ως υπουργού Οικονομικών, του Λάρι Σάμερς ως προέδρου του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου, που θα κάνει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής, αλλά και του Πολ Βόλκερ, αναδεικνύει και την πρόκληση που θα αντιμετωπίσει ο 47χρονος πρόεδρος και αυτή δεν είναι άλλη από την αποτελεσματική διαχείριση μιας ομάδας σημαντικών οικονομικών εγκεφάλων και ισχυρών προσωπικοτήτων που δεν είναι βέβαιο ότι θα συμφωνούν σε όλα. Υπό αυτό το πρίσμα θα πρέπει έγκαιρα να διαχωρίσει τις αρμοδιότητές τους ώστε να αποφευχθούν συγχύσεις που μπορεί να προκαλέσουν αναταραχή στις αγορές.
«Κόντρα» Τζόουνς - Χίλαρι;
Κάτι αντίστοιχο πρέπει να κάνει και στην περίπτωση δύο άλλων ισχυρών προσωπικοτήτων, του συμβούλου εθνικής ασφαλείας στρατηγού Τζόουνς, και της υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον. Κάποιοι, μάλιστα, ήδη προεξοφλούν συγκρούσεις όπως αυτές ανάμεσα στον Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι και τον Σάιρους Βανς στην κυβέρνηση Κάρτερ.
Με την επιλογή ηχηρών ονομάτων αλλά και τη διατήρηση του υπουργού Αμυνας του Μπους, ο Ομπάμα κάνει πράξη τη δεδηλωμένη επιθυμία του να σχηματίσει την καλύτερη δυνατή κυβέρνηση σε μια κρίσιμη περίοδο και στέλνει μήνυμα αποφασιστικότητας που ξεπερνά κόμματα και ιδεολογίες. Αλλωστε, με την ευθύτητα που τον διακρίνει είχε σημειώσει ότι η «σοφία δεν είναι προνόμιο των Δημοκρατικών, αλλά συναντάται και στο 47% που δεν με ψήφισε». Στους υποψήφιους για άλλα υπουργεία, μεταξύ αυτών και της Ενέργειας, περιλαμβάνονται δύο μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανοί, ο γερουσιαστής της Νεμπράσκα Τσακ Χέιγκελ, και ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ.
Στον Λευκό Οίκο
Προσωπάρχης Λ. Οίκου: Ραμ Εμάνιουελ
Φίλος του Ομπάμα και βουλευτής του Ιλινόι τα τελευταία έξι χρόνια, γνωρίζει καλά τη λειτουργία του Λευκού Οίκου αφού ήταν ειδικός σύμβουλος του Μπιλ Κλίντον τη δεκαετία του ’90. Είχε μπροστά του ένα λαμπρό πολιτικό μέλλον και προσέβλεπε στο πανίσχυρο αξίωμα του προέδρου της Βουλής, αλλά επέλεξε να απαντήσει στο κάλεσμα του Ομπάμα. Διαθέτει στρατηγική σκέψη, αλλά είναι συχνά σκληρός και επιθετικός. Με αφοπλιστική ειλικρίνεια είχε κάποτε δηλώσει: «Μερικές φορές ξυπνώ το πρωί μισώντας τον ίδιο τον εαυτό μου». Είναι, όμως, ρεαλιστής, αναζητεί το εφικτό και θα έχει ισχυρούς διαύλους συνεργασίας με το Κογκρέσο.
Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Λ. Οίκου: Τζέιμς Τζόουνς
Ο ανώτατος στρατιωτικός διοικητής του ΝΑΤΟ έως το 2007 είναι βαθύς γνώστης της Ευρώπης. Αλλωστε, γεννήθηκε μεν στη Μοντάνα, αλλά μεγάλωσε στη Γαλλία όπου εργαζόταν ο πατέρας του. Διατηρεί προσωπικές επαφές με πολιτικούς, διπλωμάτες και στρατιωτικούς ευρωπαϊκών χωρών. Από τη θητεία του στην ηγεσία της Ατλαντικής Συμμαχίας γνωρίζει το πρόβλημα του Αιγαίου και τις δυσκολίες που υπάρχουν μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας, αλλά και το θέμα των Σκοπίων. Σε ενδεχόμενες μελλοντικές διαβουλεύσεις για το όνομα, ελπίζεται ότι θα είναι σε θέση να εκτιμήσει τη συμβολή της ναυτικής βάσης της Σούδας και του λιμένα της Θεσσαλονίκης, αλλά και την ελληνική παρουσία στο Κόσοβο. Ο γιγαντόσωμος στρατηγός υπηρέτησε στον πόλεμο του Βιετνάμ, έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με την ενέργεια, και τα τελευταίο διάστημα ήταν πρόεδρος του «Ιδρύματος για την Ενέργεια στον 21ο αιώνα». Διαθέτει την ευγένεια ενός διπλωμάτη και χαίρει εκτίμησης και στα δύο κόμματα.
Εκπρόσωπος Τύπου Λ. Οίκου: Ρόμπερτ Γκιμπς
Ο 37χρονος διευθυντής επικοινωνίας της προεκλογικής εκστρατείας του Ομπάμα θα είναι και ο εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου. Εργάζεται εδώ και χρόνια για τον Ομπάμα και λόγω της στενής σχέσης που έχει με τον νέο πρόεδρο εκτιμάται ότι θα είναι σε θέση να κάνει πλήρη και ουσιαστική ενημέρωση χωρίς κενά.
Ειδική σύμβουλος του προέδρου: Βάλερι Τζάρετ
Εκτός του Ντέιβιντ Αξελροντ, που ήταν ο ιθύνων νους της επιτυχούς προεκλογικής εκστρατείας του Ομπάμα, ειδικός σύμβουλος του προέδρου διορίστηκε και η Βάλερι Τζάρετ η οποία θα βρίσκεται δίπλα του υπό τον επίσημο τίτλο «κορυφαία σύμβουλος για διακυβερνητικές σχέσεις και επαφές με το κοινό». Η γεννημένη στο Ιράν Αφροαμερικανή χαίρει της απόλυτης εμπιστοσύνης του Μπαράκ και της Μισέλ Ομπάμα, με τους οποίους συνδέεται στενά τα τελευταία 17 χρόνια και έχει χαρακτηριστεί ως «το άλλο μισό του μυαλού» του νεοεκλεγέντος προέδρου. Γνωρίστηκαν όταν η Μισέλ Ομπάμα έκανε αίτηση για να εργαστεί στο γραφείο του δημάρχου του Σικάγου, όπου η Τζάρετ ήταν επίτροπος σχεδιασμού. «Τους γνωρίζω καλά. Ξέρω τι θέλουν και πώς σκέπτονται. Βλέπω τα πράγματα από τη σκοπιά τους. Δεν έχω δική μου ατζέντα, γι’ αυτό μπορώ να τους λέω όσα τους λέω και να τους συμβουλεύω αποτελεσματικά» δήλωσε πρόσφατα.
Διευθυντής Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου: Λάρι Σάμερς
Θα είναι υπεύθυνος για τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής. Εμπνέει εμπιστοσύνη από τη θητεία του στα τέλη της δεκαετίας του ’90 όταν πέτυχε πλεονασματικό προϋπολογισμό, κάτι σπάνιο για κάθε υπουργό Οικονομικών. Στις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από πρόεδρος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ επειδή είχε σχολιάσει ότι οι άνδρες έχουν καλύτερες επιδόσεις στα μαθηματικά προκαλώντας αντιδράσεις γυναικείων οργανώσεων. Λόγω χαρακτήρα θα επιδιώξει να ηγηθεί του οικονομικού επιτελείου, παρότι κατά παράδοση ο υπ. Οικονομικών είναι ο κατ’ εξοχήν αρμόδιος. Ομως, ο Σάμερς θα εργάζεται εντός του Λευκού Οίκου και θα έχει άμεση πρόσβαση στον πρόεδρο. Το Εθνικό Οικονομικό Συμβούλιο ίσως είναι και προπομπός για τη μετάβασή του στη διοίκηση της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας σε περίπτωση που ο Ομπάμα αποφασίσει να μην ανανεώσει τη θητεία του Μπεν Μπερνάνκι.
Πρόεδρος Επιτροπής Οικονομικής Ανόρθωσης: Πολ Βόλκερ
Ο 81χρονος πρώην πρόεδρος της Fed στις κυβερνήσεις Κάρτερ και Ρέιγκαν θα συμβουλεύει τον Λευκό Οίκο για τη σταθεροποίηση των χρηματαγορών. Με την αυστηρή νομισματική πολιτική που εφάρμοσε τη δεκαετία του ’80 τιθάσευσε τον πληθωρισμό που είχε ξεπεράσει το 20% μετά τις δυο πετρελαϊκές κρίσεις του ’73 και του ’79. Οδήγησε την οικονομία σε παροδική ύφεση, αλλά έθεσε τις βάσεις για αλματώδη οικονομική ανάπτυξη. Σχεδόν τριάντα χρόνια αργότερα καλείται να διαχειριστεί άλλη μια βαθιά κρίση, τη χειρότερη του τελευταίου αιώνα, και να συμβάλει και πάλι στην «ανόρθωση» της αμερικανικής οικονομίας. Οι αγορές τον σέβονται απεριόριστα.
Νομικός σύμβουλος Λ. Οίκου: Γκρεγκ Κρεγκ
Κατείχε το ίδιο αξίωμα και επί Μπιλ Κλίντον και συμμετείχε στην ομάδα νομικής υπεράσπισης του πρώην προέδρου στην υπόθεση Λεβίνσκι. Ως πρώην υπεύθυνος πολιτικού σχεδιασμού του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, επιθυμούσε να αναλάβει αναπληρωτής υπ. Εξωτερικών, αλλά η άφιξη της Χίλαρι γκρέμισε τις επιδιώξεις του.
Στα υπουργεία
Υπ. Οικονομικών: Τίμοθι Γκάιτνερ
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Νέας Υόρκης εργάστηκε για πρώτη φορά στο υπουργείο Οικονομικών το 1988. Υπηρέτησε σε τρεις κυβερνήσεις και εργάστηκε για πέντε υπουργούς, συμπεριλαμβανομένου και του Λάρι Σάμερς. Ηταν από τους κύριους πρωταγωνιστές στον χειρισμό της σημερινής κρίσης, για την οποία συνεργάστηκε αποτελεσματικά με τον νυν υπ. Οικονομικών Χανκ Πόλσον για τη διάσωση της Γουόλ Στριτ. Η τοποθέτηση του 47χρονου Γκάιτνερ και όχι του Σάμερς στο υπουργείο στέλνει και ένα μήνυμα ανανέωσης. Θεωρείται επίσης άριστος γνώστης της παγκόσμιας οικονομίας, καθώς έχει εργαστεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και έχει ζήσει στην Ιαπωνία και την Κίνα.
Υπ. Εξωτερικών: Χίλαρι Κλίντον
Η πρώην Πρώτη Κυρία και γερουσιαστής της Νέας Υόρκης την τελευταία οκταετία θα ηγηθεί της απόπειρας αποκατάστασης της εικόνας της Αμερικής στον κόσμο. Στην προσπάθειά της αυτή θα έχει σύμμαχο τη δημοφιλία της στο εξωτερικό, αλλά και τις διασυνδέσεις που έχουν αναπτύξει η ίδια και ο σύζυγός της με ξένους ηγέτες. Ενα ερώτημα που πλανάται απειλητικά πάνω από τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης είναι κατά πόσον ο νέος πρόεδρος θα ελέγχει πλήρως την υπουργό του. Πάντως, η Χίλαρι τον διαβεβαίωσε ότι θα είναι πιστό μέλος της κυβέρνησης και ότι δεν προτίθεται να εφαρμόσει «δική» της εξωτερική πολιτική. Στα ελληνικού ενδιαφέροντος θέματα η επόμενη υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ έχει τηρήσει συγκρατημένη στάση. Είναι ένθερμη υποστηρίκτρια του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όμως δεν κρύβει την εκτίμησή της για τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας. Μιλώντας, πάντως, σε ομογενείς τόνισε ότι η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. εξαρτάται από την επίλυση του Κυπριακού και τάχθηκε υπέρ του τερματισμού της κατοχής και της επανένωσης της νήσου. Στο θέμα των Σκοπίων δεν έχει συνυπογράψει την τροπολογία 300, ενώ σίγουρα δεν βοηθούν οι μνήμες που έχει από την «πολεμική υποδοχή» που έτυχαν η ίδια και ο σύζυγός της τον Νοέμβριο του ’99 κατά την επίσκεψή τους στην Αθήνα. Δεν αποκλείεται να διορίσει τον Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ αναπληρωτή υπ. Εξωτερικών ή ειδικό απεσταλμένο για το Μεσανατολικό. Η Ντόρα Μπακογιάννη την έχει συναντήσει στη Γερουσία και μέσω της οικογένειας Τσακόπουλου προσβλέπει στη δημιουργία καλής προσωπικής σχέσης. Θα χρειαστεί πάντως και ο δίαυλος επικοινωνίας με τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν.
Υπ. Αμυνας: Ρόμπερτ Γκέιτς
Στην πρώτη μεταβίβαση εξουσίας εν καιρώ πολέμου έπειτα από 40 χρόνια (η τελευταία ήταν το ’69 όταν ο Νίξον αντικατέστησε τον Τζόνσον, ενώ συνεχίζονταν οι εχθροπραξίες στο Βιετνάμ) η παραμονή του πρώην διευθυντή της CIA και νυν υπουργού Αμυνας στην ηγεσία του Πενταγώνου δίνει το στίγμα της συνέχειας, προσδίδει διακομματικό χαρακτήρα στην κυβέρνηση και επιτρέπει στον Ομπάμα να επικεντρωθεί πλήρως στην οικονομία. Ως μέλος της «Επιτροπής Μελέτης του Ιράκ» είχε ταχθεί υπέρ της προσέγγισης με το Ιράν και τη Συρία. Αντικατέστησε τον πρωτεργάτη του πολέμου στο Ιράκ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, τον Δεκέμβριο του 2006, και δέχθηκε να παραμείνει στη θέση του ώς το 2010. Υπηρέτησε για 27 χρόνια στη CIA, στην ηγεσία της οποίας αναρριχήθηκε το 1991, αλλά είχε επικριθεί για την αποτυχία του να προβλέψει την επερχόμενη πτώση της Σοβ. Ενωσης
Υπ. Υγείας και Κοινωνικών Υπηρεσιών: Τομ Ντασλ
Ο πρώην αρχηγός των Δημοκρατικών στη Γερουσία και κορυφαία προσωπικότητα του κόμματος είχε το ειδικό πολιτικό βάρος ώστε να διαπραγματευθεί με τον Μπαράκ Ομπάμα και να εξασφαλίσει την πλήρη αρμοδιότητα για την αναδιάρθρωση του συστήματος ιατρικής ασφάλισης την οποία υποσχέθηκε στην προεκλογική περίοδο ο Δημοκρατικός υποψήφιος. Ο κ. Ντασλ θα είναι έτσι και ο «τσάρος» της υγείας στον Λευκό Οίκο. Με αυτή του την ιδιότητα θα συντάξει τα σχετικά νομοσχέδια και θα έχει άμεση επικοινωνια και συνεργασία με τον πρόεδρο, χωρίς να παρεμβάλλονται άλλοι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου.
Υπ. Δικαιοσύνης: Ερικ Χόλντερ
Ο σημαντικότερος Αφροαμερικανός της κυβέρνησης. Διετέλεσε αναπληρωτής υπ. Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Κλίντον και τα τελευταία χρόνια είχε ασκήσει έντονη κριτική στην κυβέρνηση Μπους για κατάχρηση εκτελεστικής εξουσίας σε ό,τι αφορά την κράτηση υπόπτων στο Γκουαντάναμο. Θα δώσει έμφαση στην προστασία των ατομικών ελευθεριών και θα υλοποιήσει την επιθυμία του Ομπάμα να κλείσει το Γκουαντάναμο.
Υπ. Εσωτερικής Ασφάλειας: Τζάνετ Ναπολιτάνο
Η 50χρονη κυβερνήτης της Αριζόνας και πρώην γενική εισαγγελέας έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με θέματα μετανάστευσης που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του υπουργείου και στα οποία έχει υιοθετήσει σκληρή γραμμή. Αναμένεται, πάντως, να ανατρέψει αρκετά μέτρα της κυβέρνησης Μπους σε ό,τι αφορά πρσωπικές ελευθερίες. Η πρώτη γυναίκα στην ηγεσία του υπερυπουργείου το οποίο δημιουργήθηκε μετά την 11η Σεπτεμβρίου θα τεθεί επικεφαλής όλων των υπηρεσιών δημόσιας τάξης και πολιτικής προστασίας. Συγκαταλέγεται στους πιο επιτυχημένους κυβερνήτες της χώρας, ενώ θα αποτελέσει παράδειγμα και σε ανθρώπινο επίπεδο λόγω της μάχης που κέρδισε με τον καρκίνο του μαστού.
Υπ. Εμπορίου: Μπιλ Ρίτσαρντσον
Ο πρώην βουλευτής και νυν κυβερνήτης του Νέου Μεξικού είναι σήμερα ο ισχυρότερος ισπανόφωνος πολιτικός στη χώρα. Διατηρεί στενούς δεσμούς με την ομογένεια και ο διορισμός του ίσως προσφέρεται για την προώθηση των αδικαιολόγητα χαμηλών εμπορικών συναλλαγών με την Ελλάδα. Διετέλεσε υπουργός Ενέργειας και πρέσβης στον ΟΗΕ στις κυβερνήσεις Κλίντον και θεωρείται άριστος διαπραγματετυής. Επιθυμούσε το υπουργείο Εξωτερικών, και ακόμη προσβλέπει σε αυτό σε περίπτωση που για κάποιο λόγο αποχωρήσει η Χίλαρι.
Πρέσβειρα στον ΟΗΕ: Σούζαν Ράις
Ολα δείχνουν ότι ρόλο στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής θα έχει και πάλι μια Αφροαμερικανή διδάκτωρ ονόματι Ράις, μόνο που αντί της Κοντολίζα θα είναι η Σούζαν. Στενή σύμβουλος του Ομπάμα κατά την προεκλογική περίοδο, ήταν μέλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και εν συνεχεία βοηθός υπ. Εξωτερικών με αρμοδιότητα την Αφρική επί κυβερνήσεων Κλίντον. Το 2000 τιμήθηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ με το βραβείο «ξεχωριστής συμβολής στη διαμόρφωση ειρηνικών σχέσεων συνεργασίας μεταξύ κρατών».
Comments