Ο ρωσικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Πηγή: The Guardian - 18/08/2008
Η Ευρώπη θα συνομιλήσει με τη ρωσική αρκούδα, δεν θα προσπαθήσει να την παγιδεύσει
Μόνον ένας γνωρίζει τους λόγους για τους οποίους αποφάσισε η Γεωργία να "αποκαταστήσει τη συνταγματική τάξη" με στρατιωτικά μέσα στη Νότια Οσετία κι αυτός είναι το πρόεδρος Μιχαήλ Σαακασβίλι.
Αλλά ήταν ανέκαθεν ευσεβής πόθος το να πιστεύει κανείς πως "η μητέρα Ρωσία" θα έμενε με σταυρωμένα τα χέρια καθήν στιγμήν δεχόταν πυρά η "ειρηνευτική δύναμη" που διατηρούσε στην άλλη πλευρά των συνόρων.
Η απόφαση της Ρωσίας να απαντήσει με την προσφυγή στα όπλα ήταν επομένως αναμενόμενη. Και με τη συντριπτική νίκη της κατάφερε να πάρει εκδίκηση για την μεταψυχροπολεμική "ταπείνωσή" της: είναι μάλλον απίθανο τώρα χώρες του Καυκάσου να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Η στρατηγική επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή εδραιώθηκε ακόμη περισσότερο και η Δύση απεδείχθη ανίκανη να αντιδράσει σε ό,τι συνέβη.
Το θέμα είναι τι θα γίνει από τώρα και στο εξής. Η Δύση, σίγουρα, δεν πρέπει να αφήσει τη Γεωργία στην τύχη της ή σε όποια τύχη τής επιφυλάσσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν, γιατί αυτός, όπως φάνηκε, παραμένει ο ισχυρός ανήρ της Ρωσίας. Η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να προσπαθήσει να παίξει ρόλο μεσολαβητικό ανάμεσα στη Γεωργία και τη Ρωσία με στόχο την επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η μόνη που μπορεί να παίξει αυτό το ρόλο.
Γιατί μπορεί ο πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, να μην φημίζεται για τις διπλωματικές του ικανότητες, αλλά θα πρέπει να του αναγνωρισθεί πως έπεισε και τη Γεωργία και τη Ρωσία να συμφωνήσουν σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο. Είναι αμφίβολο αν θα κρατήσει, αλλά είναι το καλύτερο θεμέλιο που υπάρχει αυτή τη στιγμή.
Η Ευρώπη είναι επίσης η μόνη που μπορεί να παίξει ρόλο “τίμιου μεσολαβητή” γιατί, πολύ απλά, δεν μπορούν να παίξουν το ρόλο αυτό οι Ηνωμένες Πολιτείες--και λόγω των στενών διασυνδέσεων που έχει ο Σαακασβίλι με τους νεοσυντηρητικούς στην Ουάσινγκτον αλλά και λόγω της πλήρους υποστήριξης που παρέχει η αμερικανική κυβέρνηση στη Γεωργία.
Ύστερα, η Ευρώπη θα συνομιλήσει με τη ρωσική αρκούδα, δεν θα προσπαθήσει να την παγιδεύσει. Και οι δύο υποψήφιοι για την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών, για παράδειγμα, μιλούν για αποκλεισμό της Ρωσίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, ο δε Τζον ΜακΜαέιν θα υποστήριζε ακόμη και την αποβολή της από τον Όμιλο των Οκτώ.
Ξεχνούν, δηλ. και ο Ομπάμα και ο Μακέιν, πως η διατήρηση των επαφών με τη Σοβιετική Ένωση συνέβαλε στο παρελθόν στην αποκλιμάκωση των ψυχροπολεμικών εντάσεων, κυρίως μέσα απ' τη διαδικασία του Ελσίνκι τη δεκαετία του '70 και του διαλόγου μεταξύ Γκορμπατσόφ και Ρέιγκαν τη δεκαετία του '80.
Απομονώνοντας τη Ρωσία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και τον Όμιλο των 8 θα είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί η επαφή με τη Μόσχα και το κλίμα να γίνει περισσότερο εχθρικό—κάτι που αναγνωρίζει η Ευρώπη η ουδετερότητα της οποίας και επίσης η εμπορική της επιρροή μπορεί ν’ αποδειχθούν κλειδιά για την επίλυση της κρίσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι επίσης ως οντότητα πιο ώριμη : θεσμικά, κλίνει υπέρ του διαλόγου, της συμμετοχικότητας--περιλαμβάνει-δεν αποκλείει--και μιας πολιτικής που μπορεί να καταλάβει τις αποχρώσεις του γκρίζου που είναι εγγενείς στη παρούσα σύγκρουση.
Υπάρχει, βεβαίως, πάντα ο κίνδυνος να ξαναγυρίσει η Ρωσία του 21ου αιώνα σε ένα νέο δόγμα Μπρέζνιεφ. Αλλά και, πάλι, η Ευρώπη, συνεργαζόμενη με τα Ηνωμένα Έθνη, τον ΟΟΑΣΑ κι επίσης την Αμερική, μπορεί να μειώσει αυτό τον κίνδυνο και να δείξει ότι μπορεί να ηγηθεί των προσπαθειών για την εξεύρεση μιας αποδεκτής λύσης.
Comments