απο καθημερινή

Ο loser των Βαλκανίων

Tου Aλεξη Παπαχελα

Ενα βασικό ερώτημα με απασχολεί εδώ και χρόνια. Είναι πραγματικό ζήτημα εθνικής ασφάλειας η ονομασία των Σκοπίων ή απλά ένα ξέσπασμα εθνικού εγωισμού, που ξέφυγε από τις πραγματικές του διαστάσεις; Τείνω να πιστέψω το δεύτερο.

Για μια χώρα που έχει πραγματικά ζητήματα ασφάλειας είναι εντυπωσιακό να ξοδεύει με τόση ευκολία γεωπολιτικό κεφάλαιο σε μια υπόθεση που είναι (α) χαμένη από χέρι και (β) χωρίς ιδιαίτερη σημασία γιά τα ζωτικά μας εθνικά συμφέροντα. Τα υπαρκτά θέματα ασφάλειας έχουν να κάνουν με την Τουρκία και εν δυνάμει με το φαινόμενο του αλβανικού εθνικισμού. Δεν έχω όμως καταλάβει ποτέ γιατί ένα ανασφαλές κρατίδιο μπορεί να μας απειλήσει όταν είμαστε ο βασικός Ευρωπαίος παίκτης στη γειτονιά του. Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί δεν αρκεσθήκαμε σε μια ειρηνική εισβολή του ελληνικού κεφαλαίου στα Σκόπια, απλώνοντας παράλληλα το χέρι σε μια χώρα που ένιωθε ότι δεν μπορούσε να σταθεί στα πόδια της χωρίς την Ελλάδα;

Στο Σκοπιανό μάς βγήκαν όμως και όλες οι ρωμαίικες συνήθειες στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Ολα τα λάθη που έχουμε κάνει παλιότερα στο Κυπριακό τα επαναλάβαμε προς εμπέδωση στο Σκοπιανό:

- Λειτουργήσαμε με το συναίσθημα, έχοντας τη βεβαιότητα ότι έχουμε το απόλυτο δίκιο, έστω και αν δεν μας καταλάβαινε κανείς.

- Φτάσαμε κοντά σε ρεαλιστικούς συμβιβασμούς, δεν μας έφταναν, επιχειρήσαμε να πετύχουμε το τέλειο, «φάγαμε τα μούτρα μας» και τώρα κλαίμε για όσα δεν δεχθήκαμε προ 15 ετών.

- Αντιληφθήκαμε τη διαπραγμάτευση όπως τη φανταζόμαστε πάντοτε εμείς οι Ελληνες. Παγιδευθήκαμε σε μιαν απόλυτη θέση, βάλαμε και τον αντίπαλο στη γωνία και ο... Θεός βοηθός.

- Αφήσαμε τα ΜΜΕ, και ιδιαίτερα τη νεόκοπη τότε ιδιωτική τηλεόραση, να βάλουν φωτιά στα τέλια των εθνικιστικών μας ενστίκτων και οι πολιτικοί μας έτρεχαν από πίσω τους πλειοδοτώντας σε κορώνες.

Με ενοχλεί βαθύτατα, ως Ελληνα, ότι 15 χρόνια μετά τις τεράστιες διαδηλώσεις είμαστε εγκλωβισμένοι σε μια χαμένη ιστορία. Πίστευα πάντα ότι ο Ελληνας «πετάει» όταν δεν φοβάται τίποτα, όταν αγκαλιάζει τον όποιο γείτονά του για να κάνει μαζί του μπίζνες και όταν ξέρει να «παίζει» τις Μεγάλες Δυνάμεις που έχει απεναντί του. Ο,τι πήραμε διπλωματικά το πήραμε με εξωστρέφεια, με δημιουργική διπλωματία και όχι παριστάνοντας τον Χατζηαβάτη που κλαίει στη γωνία γιατί όλοι τον κυνηγάνε. Με ενοχλεί ότι η χώρα μου εμφανίζεται ως loser να παλεύει ακόμη για μια υπόθεση που είναι χαμένη, που δεν έχει καμία πρακτική επίπτωση στα ζωτικά μας συμφέροντα. Με εξοργίζει που κανείς πολιτικός δεν τολμάει να εκστομίσει τις βασικές αλήθειες γι’ αυτήν την υπόθεση, παρά μόνο πίσω απο κλειστές πόρτες. Και στο τέλος τέλος, θέλω τις όποιες γεωπολιτικές «μάρκες» με αντίκρισμα στις ΗΠΑ ή τις Βρυξέλλες έχουν ο σημερινός πρωθυπουργός ή η υπουργός Εξωτερικών ή ο κ. Παπανδρέου να τις εξαργυρώσουν σε μια στιγμή που θα μετράει, σε μια κρίση με την Τουρκία αύριο ή μια μεγάλη Αλβανία μεθαύριο.