διάλογος μεταξύ εχθρών .-D.WELLE
Τις πρώτες επίσημες διαβουλεύσεις μετά από 27 χρόνια έχουν σήμερα στη Βαγδάτη το Ιράν και οι ΗΠΑ με αντικείμενο την κατάσταση ασφαλείας στο Ιράκ. Στις σχέσεις των δύο πλευρών εξακολουθεί να επικρατεί κλίμα καχυποψίας: σε μία επίδειξη ισχύος οι ΗΠΑ έστειλαν τις τελευταίες μέρες δύο αεροπλανοφόρα στον Περσικό Κόλπο ενώ το Ιράν προχώρησε στη σύλληψη μίας Αμερικανίδας με την κατηγορία της κατασκοπείας. Όπως και να έχουν τα πράγματα η πρώτη αυτή συνάντηση μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες έχει τη σημασία της…
Πρόκειται για μία συνάντηση με ξεχωριστή συμβολική σημασία, όπως σημειώνουν αναλυτές, δεδομένου ότι Ιράν και ΗΠΑ έχουν διακόψει διπλωματικές σχέσεις από το 1980. Αφορμή αποτέλεσε η σύλληψη 52 Αμερικανών πολιτών στην αμερικανική πρεσβεία της Τεχεράνης τον Νοέμβριο του 1979, λίγο μετά την Ισλαμική Επανάσταση. Οι πολίτες απελευθερώθηκαν μετά από 444 ημέρες και αφού η Ουάσιγκτον δεσμεύθηκε να μην αναμειγνύεται στα εσωτερικά ζητήματα του Ιράν. Έκτοτε οι δύο πλευρές δεν χάνουν ευκαιρία να κατηγορούν η μία την άλλη με την Τεχεράνη να χαρακτηρίζει τις ΗΠΑ «μεγάλο σατανά» και την Ουάσιγκτον να συγκαταλέγει το Ιράν στις χώρες που ανήκουν «στον άξονα του κακού».
Αντικείμενο των διαβουλεύσεων, όπως έχουν ανακοινώσει και οι δύο πλευρές στο προοίμιο, δεν είναι οι διμερείς σχέσεις και σίγουρα όχι το επίμαχο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Δεν πρόκειται για διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά για ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των δύο πρεσβευτών, του Αμερικανού Ράιαν Κρόκερ και του Ιρανού Χασάν Καζεμί Κομί με μοναδικό αντικείμενο την κατάσταση ασφαλείας στο Ιράκ.
Τη σημασία των σημερινών διαβουλεύσεων είχε σπεύσει να υποβαθμίσει ήδη κατά τη Διεθνή Διάσκεψη της Βαγδάτης, που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο, ο προκάτοχος του κ. Κρόκερ, Ζαλμάι Καλιλζάντ, κατηγορώντας ανοιχτά το Ιράν ότι υποστηρίζει ακραίες σιιτικές ομάδες στο Ιράκ που επιτίθενται στους Αμερικανούς: «Θα πρέπει να δούμε τι συμβαίνει πραγματικά: εάν μεταφέρονται όπλα μέσω των συνόρων για τους αντάρτες και τις ένοπλες ομάδες, ακόμη κι αν έρχονται ξένοι μαχητές. Αυτά είναι τα σημεία βάσει των οποίων θα πρέπει να αξιολογήσουμε τη συμπεριφορά της άλλης πλευράς. Μακροπρόθεσμα μόνο αυτό μετρά».
Η σημερινή συνάντηση ακολουθεί τη σύντομη συνομιλία που είχε στις αρχές Μαΐου η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις με τον Ιρανό ομόλογό της Μανουσέρ Μοτακί στη διάρκεια διάσκεψης για την ανοικοδόμηση του Ιράκ στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ ελ Σέιχ. Από τη συνάντηση δεν είχε προκύψει κάτι ουσιαστικό.
Όπως υπογραμμίζει ο αμερικανός Καρίμ Σαντγαπόρ, ειδικός σε θέματα που αφορούν στο Ιράν: «Στην Τεχεράνη και την Ουάσιγκτον υπάρχουν στοιχεία που δεν θέλουν τη βελτίωση των διμερών σχέσεων. Δεν θέλουν καν το διάλογο και έτσι κάνουν ό,τι μπορούν για να τορπιλίσουν τις συνομιλίες».
Στις ΗΠΑ οι «εχθροί της επαναπροσέγγισης» είναι ο κύκλος γύρω από τον σκληροπυρηνικό αντιπρόεδρο Ντικ Τσένι ενώ στο Ιράν οι ακραίοι γύρω από τον πρόεδρο Αχμαντινετζάντ. Και οι δύο πλευρές βλέπουν το διάλογο ως ένδειξη αδυναμίας και συνεπώς ως λάθος τακτική.
Ωστόσο υπάρχουν και εκείνες οι φωνές που προκρίνουν το διάλογο μεταξύ των δύο ορκισμένων εχθρών. Πρόσφατα για παράδειγμα ιρανός διπλωμάτης τόνιζε ότι το Ιράν δεν ζητά την άμεση αποχώρηση των Αμερικανών από το Ιράκ, αλλά ένα χρονοδιάγραμμα αποχώρησης. Την ίδια ώρα ο αμερικανός πρέσβης Κρόκερ διεμήνυε ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί και με ένοπλες ομάδες στο Ιράκ με την προϋπόθεση ότι οι ίδιες είναι διατεθειμένες να συμμετάσχουν ενεργά στις πολιτικές διαδικασίες. Ο χρόνος θα δείξει…
Comments