Το τουρκικό παράδοξο
καθημερινή
Tου Κωστη Η. Φαφουτη
Οι σημερινές εθνικές εκλογές, που διεξάγονται στην Τουρκία δεν κρύβουν κάποια έκπληξη σε ό,τι αφορά την έκβασή τους. Το ισλαμικό κυβερνών Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης θα επικρατήσει και το ζητούμενο είναι το μέγεθος της νίκης του, που θα κρίνει κατά πόσον ο κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στην αλλαγή του Συντάγματος ώστε ο πρόεδρος της τουρκικής Δημοκρατίας να εκλέγεται απευθείας από το λαό και να «αλωθεί» άλλο ένα προπύργιο των κεμαλιστών.
Ωστόσο, η αναμενόμενη επικράτηση του κ. Ερντογάν δεν είναι βέβαιο ότι θα διαλύσει και τη ρευστότητα, που επικρατεί στο εσωτερικό της Τουρκίας. Η σύγκρουση ισλαμιστών - κεμαλιστών θα συνεχίσει να υφίσταται, καθώς οι «θεματοφύλακες» του κοσμικού κράτους στη γειτονική χώρα έχουν δείξει ότι δεν θα παραδώσουν εύκολα τα όπλα και δεν φαίνονται διατεθειμένοι να προσφέρουν γη και ύδωρ στον Τούρκο πρωθυπουργό.
Εκείνο που, αντιθέτως, είναι βέβαιο είναι η στήριξη που θα συνεχίσει να απολαμβάνει ο κ. Ερντογάν από τον διεθνή παράγοντα. Η σημερινή κατάσταση στην Τουρκία παρουσιάζεται το εξής παράδοξο: σε αντίθεση με την καχυποψία με την οποία αντιμετωπίζει η Δύση τις ισλαμικές κυβερνήσεις ειδικά μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, ο ισλαμιστής Τούρκος πρωθυπουργός αντιμετωπίζεται από την Ουάσιγκτον και τις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ως ο μόνος πολιτικός, που μπορεί να εγγυηθεί τον δυτικό προσανατολισμό της γειτονικής χώρας. Οι δε κοσμικοί κεμαλιστές, που επί δεκαετίες προώθησαν ακριβώς αυτόν τον προσανατολισμό, αντιμετωπίζονται ως αναξιόπιστοι, εκφραστές της συντήρησης και υπεύθυνοι για το έλλειμμα δημοκρατίας που παρουσιάζει η Τουρκία. Εκτιμάται επίσης η ταχύτατη οικονομική ανάπτυξη που έχει πετύχει η κυβέρνηση Ερντογάν, αλλά και οι μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες, παρότι δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως αν υπάρχει κάποια κρυφή ισλαμική ατζέντα.
Τη θεώρηση των δυτικών κυβερνήσεων για τη διαπάλη στο εσωτερικό της Τουρκίας έχει ασπαστεί και η ελληνική πολιτική ηγεσία. Ο κ. Ερντογάν, όμως, είναι αλήθεια ότι σε όλες τις κρίσιμες περιπτώσεις, δεν διαφοροποιήθηκε ούτε κατ’ ελάχιστον από τις θέσεις του πολιτικού και στρατιωτικού κατεστημένου σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό. Αν και έχει προβληματιστεί έντονα από τη συγκεκριμένη εξέλιξη, η Αθήνα επέλεξε αρχικώς να προσφέρει στήριξη στον κ. Ερντογάν και να ελπίζει ότι θα βγει νικητής από την αντιπαράθεσή του με το «αναχρονιστικό» κατεστημένο της Τουρκίας. Με δεδομένο, όμως, ότι η Ελλάδα, όπως άλλωστε και καμία άλλη ξένη κυβέρνηση, δεν μπορεί να επηρεάσει τη διαπάλη στο εσωτερικό της Τουρκίας, αυτό που πρέπει να υπολογίσει κατά κύριο λόγο είναι ότι θα είναι αυτή που θα υποστεί πρώτη τις συνέπειες από τη διαιώνιση της ρευστότητας στη γειτονική χώρα. Η πιο εύκολη και ανέξοδη ίσως, διέξοδος για να διασκεδαστεί «το επικίνδυνο αίσθημα εγκατάλειψης» της τουρκικής κοινωνίας –στο οποίο συνεχίζουν να αναφέρονται τα διεθνή μέσα ενημέρωση– είναι η εξαγωγή μιας κρίσης προς την Ελλάδα. Είτε βρίσκονται στην εξουσία οι ισλαμιστές είτε οι κεμαλιστές.
καθημερινή
Tου Κωστη Η. Φαφουτη
Οι σημερινές εθνικές εκλογές, που διεξάγονται στην Τουρκία δεν κρύβουν κάποια έκπληξη σε ό,τι αφορά την έκβασή τους. Το ισλαμικό κυβερνών Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης θα επικρατήσει και το ζητούμενο είναι το μέγεθος της νίκης του, που θα κρίνει κατά πόσον ο κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει στην αλλαγή του Συντάγματος ώστε ο πρόεδρος της τουρκικής Δημοκρατίας να εκλέγεται απευθείας από το λαό και να «αλωθεί» άλλο ένα προπύργιο των κεμαλιστών.
Ωστόσο, η αναμενόμενη επικράτηση του κ. Ερντογάν δεν είναι βέβαιο ότι θα διαλύσει και τη ρευστότητα, που επικρατεί στο εσωτερικό της Τουρκίας. Η σύγκρουση ισλαμιστών - κεμαλιστών θα συνεχίσει να υφίσταται, καθώς οι «θεματοφύλακες» του κοσμικού κράτους στη γειτονική χώρα έχουν δείξει ότι δεν θα παραδώσουν εύκολα τα όπλα και δεν φαίνονται διατεθειμένοι να προσφέρουν γη και ύδωρ στον Τούρκο πρωθυπουργό.
Εκείνο που, αντιθέτως, είναι βέβαιο είναι η στήριξη που θα συνεχίσει να απολαμβάνει ο κ. Ερντογάν από τον διεθνή παράγοντα. Η σημερινή κατάσταση στην Τουρκία παρουσιάζεται το εξής παράδοξο: σε αντίθεση με την καχυποψία με την οποία αντιμετωπίζει η Δύση τις ισλαμικές κυβερνήσεις ειδικά μετά την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, ο ισλαμιστής Τούρκος πρωθυπουργός αντιμετωπίζεται από την Ουάσιγκτον και τις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ως ο μόνος πολιτικός, που μπορεί να εγγυηθεί τον δυτικό προσανατολισμό της γειτονικής χώρας. Οι δε κοσμικοί κεμαλιστές, που επί δεκαετίες προώθησαν ακριβώς αυτόν τον προσανατολισμό, αντιμετωπίζονται ως αναξιόπιστοι, εκφραστές της συντήρησης και υπεύθυνοι για το έλλειμμα δημοκρατίας που παρουσιάζει η Τουρκία. Εκτιμάται επίσης η ταχύτατη οικονομική ανάπτυξη που έχει πετύχει η κυβέρνηση Ερντογάν, αλλά και οι μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες, παρότι δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως αν υπάρχει κάποια κρυφή ισλαμική ατζέντα.
Τη θεώρηση των δυτικών κυβερνήσεων για τη διαπάλη στο εσωτερικό της Τουρκίας έχει ασπαστεί και η ελληνική πολιτική ηγεσία. Ο κ. Ερντογάν, όμως, είναι αλήθεια ότι σε όλες τις κρίσιμες περιπτώσεις, δεν διαφοροποιήθηκε ούτε κατ’ ελάχιστον από τις θέσεις του πολιτικού και στρατιωτικού κατεστημένου σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό. Αν και έχει προβληματιστεί έντονα από τη συγκεκριμένη εξέλιξη, η Αθήνα επέλεξε αρχικώς να προσφέρει στήριξη στον κ. Ερντογάν και να ελπίζει ότι θα βγει νικητής από την αντιπαράθεσή του με το «αναχρονιστικό» κατεστημένο της Τουρκίας. Με δεδομένο, όμως, ότι η Ελλάδα, όπως άλλωστε και καμία άλλη ξένη κυβέρνηση, δεν μπορεί να επηρεάσει τη διαπάλη στο εσωτερικό της Τουρκίας, αυτό που πρέπει να υπολογίσει κατά κύριο λόγο είναι ότι θα είναι αυτή που θα υποστεί πρώτη τις συνέπειες από τη διαιώνιση της ρευστότητας στη γειτονική χώρα. Η πιο εύκολη και ανέξοδη ίσως, διέξοδος για να διασκεδαστεί «το επικίνδυνο αίσθημα εγκατάλειψης» της τουρκικής κοινωνίας –στο οποίο συνεχίζουν να αναφέρονται τα διεθνή μέσα ενημέρωση– είναι η εξαγωγή μιας κρίσης προς την Ελλάδα. Είτε βρίσκονται στην εξουσία οι ισλαμιστές είτε οι κεμαλιστές.
Comments