Διαστάσεις | 20.02.2008 / d.welle
«Δεν θα προκύψει λύση τα επόμενα εκατό χρόνια στο ζήτημα του ονόματος»
Ο καθηγητής Στέφαν Τρεμπστ.
Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Ο καθηγητής Στέφαν Τρεμπστ.
Απέτυχε ο σημαντικότερος διεθνής παράγων, δηλαδή οι αμερικανικές πιέσεις προς την Ελλάδα, ενώ η ΕΕ δεν είναι σε θέσει να αναγκάσει την Αθήνα να πειθαρχήσει, υποστηρίζει ο γερμανός καθηγητής Στέφαν Τρεμπστ.
Ερευνητικό πρόγραμμα για την Ελλάδα και το "μακεδονικό"
Η διαμάχη Αθηνών και Σκοπίων για το «όνομα» απασχολεί και την επιστημονική έρευνα. Στη Γερμανία, το Γερμανικό Κέντρο Ερευνών (DFG) χρηματοδοτεί ένα ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Λειψίας που φέρει τον τίτλο «Η Ελλάδα και το μακεδονικό ζήτημα 1944-1995». Επικεφαλής του προγράμματος είναι ο καθηγητής Ιστορίας της Ανατολικής Ευρώπης, Στέφαν Τρεμπστ, ο οποίος μίλησε στη Deutsche Welle για τους στόχους του προγράμματος και τις εκτιμήσεις του για τη διαμάχη Αθηνών και Σκοπίων.
Ο κ. Τρεμπστ είναι γνωστός για το ερευνητικό του έργο και τον ευνοϊκό τρόπο που αντιμετωπίζει τις θέσεις της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας όσον αφορά το ζήτημα του ονόματος και όχι μόνο. Στόχος των δράσεων του προγράμματος είναι «να ρίξει φως στις αρνητικές αντιδράσεις», με τις οποίες η ελληνική κοινωνία αντιμετώπισε την ίδρυση ενός κράτους που φέρει το όνομα «Μακεδονία», μας πληροφορεί το σχετικό κείμενο του Πανεπιστημίου της Λειψίας.
Το παραδοσιακό ενδιαφέρον της Γερμανίας για τη "Μακεδονία"
Στην συνέντευξή του ο καθηγητής Τρεμπστ αναφέρεται στο ιστορικό της διαμάχης για το όνομα, υποστηρίζοντας ότι ο ελληνικός εθνικισμός δεν κατάφερε να επεξεργαστεί εποικοδομητικά τα δεδομένα του 21ου αιώνα και έμεινε προσκολλημένος σε στερεότυπα του 19ου αιώνα. Αναφέρει επίσης ότι το «μακεδονικό ζήτημα» σήμερα έχει άλλες διαστάσεις και περιεχόμενα. «Δεν πιστεύω ότι σήμερα υπάρχει «μακεδονικό ζήτημα», όπως το γνωρίσαμε τον 19ο αιώνα ως τμήμα του μεγάλου «ανατολικού ζητήματος». Πιστεύω όμως ότι στην Ελλάδα υπάρχει μια ιδιαίτερη εκδοχή του «μακεδονικού», και αυτή είναι επίκαιρη μέχρι σήμερα. Και επειδή η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, το ζήτημα απασχολεί και τις άλλες χώρες μέλη αυτών των οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας», εκτιμά ο Στέφαν Τρέμπστ.
Ο γερμανός ιστορικός αναφέρει στη συνέντευξή του προς το πρόγραμμα της Deutsche Welle που απευθύνεται στους πολίτες της πΓΔΜ, ότι η Γερμανία ενδιαφέρεται «παραδοσιακά για την νοτιοανατολική Ευρώπη». Αναφέρει επίσης ότι τόσο στον Πρώτο όσο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στάθμευαν γερμανικά στρατεύματα στην «Μακεδονία» και ότι «υπήρχαν σκέψεις από το Τρίτο Ράιχ να κηρύξει την ανεξαρτησία ενός «μακεδονικού» κράτους, που θα ήταν μαριονέτα του Βερολίνου».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο γερμανός καθηγητής τονίζει ότι ούτε τα Σκόπια αλλά ούτε και η Αθήνα έχουν την ιστορική νομιμότητα να οικειοποιούνται τον Μεγάλο Αλέξανδρο.
"Απέτυχαν οι αμερικανικές πιέσεις"
Πώς βλέπει όμως ο γερμανός ιστορικός τις προοπτικές επίτευξης μιας συμβιβαστικής λύσης στο ζήτημα του ονόματος, μετά την κατάθεση των νέων προτάσεων Νίμιτς;
«Δεν νομίζω ότι θα επιτευχθεί λύση στο ζήτημα αυτό. Η κατάσταση θα συνεχιστεί έτσι τα επόμενα εκατό χρόνια. Και ο λόγος είναι ότι η Ελλάδα θα εκτεθεί σε περίπτωση που η «Μακεδονία» αναγνωριζόταν επίσημα με το συνταγματικό της όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Ακόμη και η προσθήκη κάποιων ακόμη προσδιορισμών δεν θα άλλαζε τίποτε. Είδαμε επίσης ότι απέτυχε και ο σημαντικότερος διεθνής παράγων, δηλαδή οι αμερικανικές πιέσεις προς την Ελλάδα. Η ΕΕ δεν είναι σε θέσει να αναγκάσει την Αθήνα να πειθαρχήσει, όπως άλλωστε είδαμε και στην υπόθεση της αναγνώρισης του Κοσόβου. Μόνο 17 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ ακολουθούν την πολιτική της αναγνώρισης παρά το γεγονός ότι τόσο το Κόσοβο όσο και η «Μακεδονία» ανήκουν σε μια περιοχή, στην οποία η ΕΕ δίνει προτεραιότητα. Περιοχές που η Ευρώπη θέλει να σταθεροποιήσει, αντιμετωπίζονται διαφορετικά από κάποιες χώρες μέλη που βάζουν μπροστά τα στενά δικά τους συμφέροντα. Είμαστε αντιμέτωποι με την αποτυχία της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας της ΕΕ. Είναι ένα πρόβλημα που δεν λύνεται σε μερικά χρόνια», τονίζει ο Στέφαν Τρεμπστ.
"Επίσπευση των διαδικασών ένταξης της πΓΔΜ στην ΕΕ"
Τέλος ο γερμανός καθηγητής προτείνει: «Η ΕΕ θα πρέπει ενόψει των δραματικών εξελίξεων να επισπεύσει την ένταξη της «Μακεδονίας» ως πλήρους μέλους στις δομές της. Είναι ο μοναδικός τρόπος να αποτραπούν αρνητικά σενάρια για τη σταθερότητα της χώρας με τη μεγάλη αλβανική μειονότητα. Από την οπτική γωνία των Αλβανών έχει μεγαλύτερη σημασία να ανήκουν στην ΕΕ από το να ανήκουν σε μια μεγάλη Αλβανία. Όμως και εδώ έχουμε το πρόβλημα της Ελλάδας που απειλεί με βέτο. Η κατάσταση γίνεται πολύπλοκη, καθώς έχουμε πολλές εστίες σύγκρουσης, που τροφοδοτούν η μία την άλλη», καταλήγει ο Στέφαν Τρεμπστ.
Σταμάτης Ασημένιος
Ο καθηγητής Στέφαν Τρεμπστ.
Großansicht des Bildes mit der Bildunterschrift: Ο καθηγητής Στέφαν Τρεμπστ.
Απέτυχε ο σημαντικότερος διεθνής παράγων, δηλαδή οι αμερικανικές πιέσεις προς την Ελλάδα, ενώ η ΕΕ δεν είναι σε θέσει να αναγκάσει την Αθήνα να πειθαρχήσει, υποστηρίζει ο γερμανός καθηγητής Στέφαν Τρεμπστ.
Ερευνητικό πρόγραμμα για την Ελλάδα και το "μακεδονικό"
Η διαμάχη Αθηνών και Σκοπίων για το «όνομα» απασχολεί και την επιστημονική έρευνα. Στη Γερμανία, το Γερμανικό Κέντρο Ερευνών (DFG) χρηματοδοτεί ένα ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Λειψίας που φέρει τον τίτλο «Η Ελλάδα και το μακεδονικό ζήτημα 1944-1995». Επικεφαλής του προγράμματος είναι ο καθηγητής Ιστορίας της Ανατολικής Ευρώπης, Στέφαν Τρεμπστ, ο οποίος μίλησε στη Deutsche Welle για τους στόχους του προγράμματος και τις εκτιμήσεις του για τη διαμάχη Αθηνών και Σκοπίων.
Ο κ. Τρεμπστ είναι γνωστός για το ερευνητικό του έργο και τον ευνοϊκό τρόπο που αντιμετωπίζει τις θέσεις της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας όσον αφορά το ζήτημα του ονόματος και όχι μόνο. Στόχος των δράσεων του προγράμματος είναι «να ρίξει φως στις αρνητικές αντιδράσεις», με τις οποίες η ελληνική κοινωνία αντιμετώπισε την ίδρυση ενός κράτους που φέρει το όνομα «Μακεδονία», μας πληροφορεί το σχετικό κείμενο του Πανεπιστημίου της Λειψίας.
Το παραδοσιακό ενδιαφέρον της Γερμανίας για τη "Μακεδονία"
Στην συνέντευξή του ο καθηγητής Τρεμπστ αναφέρεται στο ιστορικό της διαμάχης για το όνομα, υποστηρίζοντας ότι ο ελληνικός εθνικισμός δεν κατάφερε να επεξεργαστεί εποικοδομητικά τα δεδομένα του 21ου αιώνα και έμεινε προσκολλημένος σε στερεότυπα του 19ου αιώνα. Αναφέρει επίσης ότι το «μακεδονικό ζήτημα» σήμερα έχει άλλες διαστάσεις και περιεχόμενα. «Δεν πιστεύω ότι σήμερα υπάρχει «μακεδονικό ζήτημα», όπως το γνωρίσαμε τον 19ο αιώνα ως τμήμα του μεγάλου «ανατολικού ζητήματος». Πιστεύω όμως ότι στην Ελλάδα υπάρχει μια ιδιαίτερη εκδοχή του «μακεδονικού», και αυτή είναι επίκαιρη μέχρι σήμερα. Και επειδή η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, το ζήτημα απασχολεί και τις άλλες χώρες μέλη αυτών των οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας», εκτιμά ο Στέφαν Τρέμπστ.
Ο γερμανός ιστορικός αναφέρει στη συνέντευξή του προς το πρόγραμμα της Deutsche Welle που απευθύνεται στους πολίτες της πΓΔΜ, ότι η Γερμανία ενδιαφέρεται «παραδοσιακά για την νοτιοανατολική Ευρώπη». Αναφέρει επίσης ότι τόσο στον Πρώτο όσο και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στάθμευαν γερμανικά στρατεύματα στην «Μακεδονία» και ότι «υπήρχαν σκέψεις από το Τρίτο Ράιχ να κηρύξει την ανεξαρτησία ενός «μακεδονικού» κράτους, που θα ήταν μαριονέτα του Βερολίνου».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο γερμανός καθηγητής τονίζει ότι ούτε τα Σκόπια αλλά ούτε και η Αθήνα έχουν την ιστορική νομιμότητα να οικειοποιούνται τον Μεγάλο Αλέξανδρο.
"Απέτυχαν οι αμερικανικές πιέσεις"
Πώς βλέπει όμως ο γερμανός ιστορικός τις προοπτικές επίτευξης μιας συμβιβαστικής λύσης στο ζήτημα του ονόματος, μετά την κατάθεση των νέων προτάσεων Νίμιτς;
«Δεν νομίζω ότι θα επιτευχθεί λύση στο ζήτημα αυτό. Η κατάσταση θα συνεχιστεί έτσι τα επόμενα εκατό χρόνια. Και ο λόγος είναι ότι η Ελλάδα θα εκτεθεί σε περίπτωση που η «Μακεδονία» αναγνωριζόταν επίσημα με το συνταγματικό της όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Ακόμη και η προσθήκη κάποιων ακόμη προσδιορισμών δεν θα άλλαζε τίποτε. Είδαμε επίσης ότι απέτυχε και ο σημαντικότερος διεθνής παράγων, δηλαδή οι αμερικανικές πιέσεις προς την Ελλάδα. Η ΕΕ δεν είναι σε θέσει να αναγκάσει την Αθήνα να πειθαρχήσει, όπως άλλωστε είδαμε και στην υπόθεση της αναγνώρισης του Κοσόβου. Μόνο 17 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ ακολουθούν την πολιτική της αναγνώρισης παρά το γεγονός ότι τόσο το Κόσοβο όσο και η «Μακεδονία» ανήκουν σε μια περιοχή, στην οποία η ΕΕ δίνει προτεραιότητα. Περιοχές που η Ευρώπη θέλει να σταθεροποιήσει, αντιμετωπίζονται διαφορετικά από κάποιες χώρες μέλη που βάζουν μπροστά τα στενά δικά τους συμφέροντα. Είμαστε αντιμέτωποι με την αποτυχία της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας της ΕΕ. Είναι ένα πρόβλημα που δεν λύνεται σε μερικά χρόνια», τονίζει ο Στέφαν Τρεμπστ.
"Επίσπευση των διαδικασών ένταξης της πΓΔΜ στην ΕΕ"
Τέλος ο γερμανός καθηγητής προτείνει: «Η ΕΕ θα πρέπει ενόψει των δραματικών εξελίξεων να επισπεύσει την ένταξη της «Μακεδονίας» ως πλήρους μέλους στις δομές της. Είναι ο μοναδικός τρόπος να αποτραπούν αρνητικά σενάρια για τη σταθερότητα της χώρας με τη μεγάλη αλβανική μειονότητα. Από την οπτική γωνία των Αλβανών έχει μεγαλύτερη σημασία να ανήκουν στην ΕΕ από το να ανήκουν σε μια μεγάλη Αλβανία. Όμως και εδώ έχουμε το πρόβλημα της Ελλάδας που απειλεί με βέτο. Η κατάσταση γίνεται πολύπλοκη, καθώς έχουμε πολλές εστίες σύγκρουσης, που τροφοδοτούν η μία την άλλη», καταλήγει ο Στέφαν Τρεμπστ.
Σταμάτης Ασημένιος
Comments