AΝΕΜΟΔΕΙΚΤΗΣ καθημερινή
Tου Θανου Oικονομοπουλου
Mε τις προτάσεις Νίμιτς μη δημοσιοποιημένες (διαρροές υπάρχουν μόνο, αλλά και αυτές «ατελείς», δεν προσφέρονται για συμπεράσματα) δεν είναι και πολύ εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί, και σε ποια συγκεκριμένα σημεία τους, η ελληνική κυβέρνηση τις θεώρησε ως «βάση διαπραγμάτευσης». Ούτε αν η συγκεκριμένη δήλωση, αυτή καθ’ αυτή, έχει ουσία και πρακτικότητα ή αν απλώς αποτελεί διπλωματικό τακτικό ελιγμό, στο πλαίσιο του... 15ημέρου που Ελλάδα και Σκόπια θα πρέπει να καταστήσουν γνωστή τη θέση τους. Το μόνο βέβαιο είναι πως, τελικά, μιλάμε για «σύνθετη και διπλή ονομασία», που πάει να πει η σύνθετη ονομασία που θα (αν...) καταλήξουν οι δύο εμπλεκόμενες χώρες θα ισχύει για τις μεταξύ τους σχέσεις, καθώς επίσης και στα έγγραφα των διεθνών οργανισμών, ενώ στο εσωτερικό της η χώρα αυτή θα έχει τη συνταγματική της ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ονομασία με την οποία την έχει αναγνωρίσει η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών του κόσμου (και της Ε.Ε., βέβαια...) και δεν μπορεί να δει κανείς τον λόγο να αλλάξουν άποψη, επειδή εμείς εδώ κάτω θα έχουμε αποφασίσει τη φόρμουλα της διπλής ονομασίας...
Χιλιοειπωμένα τα περί χαμένων ευκαιριών (στην έκταση, τουλάχιστον, που τα κατά καιρούς εναλλακτικά ενδεχόμενα αποτελούσαν όντως «ευκαιρίες»...) και των κατά συρροήν λάθος χειρισμών, σε τακτικό και στρατηγικό επίπεδο από πλευράς Ελλάδος. Δεν έχει νόημα να επανέρχεται κανείς σε αυτά (ούτε, άλλωστε, στην... πρόβλεψη «και ποιος θα θυμάται το θέμα των Σκοπίων ύστερα από 10 χρόνια!» – 16 έχουν περάσει και ακόμη μας ταλανίζει το πρόβλημα!) παρά μόνο ως... διδακτική εμπειρία για να αποφύγουμε σήμερα μια ενδεχόμενη νέα σειρά αναποτελεσματικών και αδιέξοδων πολιτικών.
Οι γνωρίζοντες σε βάθος το ζήτημα επιμένουν πως τα περί «χαμένης ευκαιρίας», με το «πακέτο Πινέιρο» και την (μία και μόνη για κάθε χρήση!) σύνθετη ονομασία «Νοβαματσεντόνια», που είχε προταθεί, δεν ευσταθούν επί της ουσίας, αλλά μονάχα σε επίπεδο χειρισμών – λάθος χειρισμών: έσπευσε τότε η Ελλάδα να απορρίψει την πρόταση (μέσα στο... εθνικοφορτισμένο κλίμα των ημερών και την πλειοδοσία αδιαλλαξίας όλων των πλευρών - πλην της Αριστεράς...), πριν καλά καλά προλάβουν να τοποθετηθούν τα Σκόπια, με αποτέλεσμα εκείνα (με άγνωστο το αν και κατά πόσο θα δέχονταν τη σύνθετη ονομασία) να μη «χρεωθούν» τίποτε, ενώ αντίθετα εμείς να χρεωθούμε την αδιαλλαξία. Ετσι και αλλιώς, πάντως, το αποτέλεσμα είναι αυτό που γενικόλογα περιφέρεται σήμερα – σωστά σε κάποιο βαθμό: ζητούμε σήμερα αυτό που κάποτε μας προσφέρθηκε και το απορρίψαμε μετά βδελυγμίας και υπερφίαλης αδιαλλαξίας.
Πολλές ονομασίες (για τις διμερείς μας σχέσεις και τα επίσημα έγγραφα του ΟΗΕ, θυμίζουμε...) κυκλοφορούν, με επικρατέστερη εκδοχή αυτή που αφορά το «Νέα Δημοκρατία της Μακεδονίας» και «Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας» – αλλά δεν υπάρχουν πληροφορίες για το περιεχόμενο του «μνημονίου» που θα συνοδεύει την ενδεχόμενη διμερή συμφωνία επί του ονόματος. Και αν αυτό το μνημόνιο θα ξεκαθαρίζει κατά τρόπο ικανοποιητικό για την ελληνική πλευρά τα ζητήματα «εθνότητας» και «εθνικής γλώσσας», που προφανώς και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί σε αυτά θα εδράζονται οι κίνδυνοι περί «αλυτρωτισμού» της γειτονικής χώρας. Ξέρουμε μόνο, εκ πείρας, πως η κάθε νέα πρόταση Νίμιτς, όλο το διάστημα της μεσολαβητικής αποστολής του, και το μνημόνιο που τη συνοδεύει είναι... «κάθε προηγούμενο καλύτερο». Και αν δεν γνωρίζει κάποιος όλες τις συγκεκριμένες και ουσιαστικότατες παραμέτρους, δεν μπορεί να αξιολογήσει τι ακριβώς σημαίνει το ότι «η πρόταση αποτελεί βάση διαπραγμάτευσης» που εξ αρχής δήλωσε η κ. Μπακογιάννη.
Μπορεί, όμως, να κατανοήσει την επιμονή των ειδικών, ότι η όποια σύνθετη ονομασία (για περιορισμένη, έστω, χρήση μεταξύ των δύο χωρών) θα πρέπει αναγκαστικά να έχει γεωγραφικό και όχι εθνοτικό «προσδιορισμό» (και κάτι τέτοιο μόνο μία από τις φημολογούμενες ονομασίες πληροί), γιατί πάνω σε τέτοια τερτίπια θα στηριχθεί ενδεχομένως η αυριανή εκστρατεία αλυτρωτισμού των Σκοπίων, καθώς επίσης και –κυρίως– την «κουραστικά» επαναλαμβανόμενη άποψη πως εκείνο που θα πρέπει να επιδιώκει με κάθε μέσο η χώρα μας είναι η μία, ενιαία για όλους ονομασία, γιατί κάθε άλλη «λύση» αφήνει ανοικτά ενδεχόμενα για το μέλλον. Το πρόβλημα, φυσικά, είναι πως παρά τα όποια βήματα διαλλακτικότητας έχει κάνει τον τελευταίο καιρό η Ελλάδα, τα Σκόπια, ενθαρρυνόμενα από την απόλυτη υποστήριξη των ΗΠΑ, δεν δέχονται κανένα συμβιβασμό και «απλώς» μας... κάνουν τη «χάρη» να συμφωνήσουμε «για μεταξύ μας» μια ονομασία (μάλλον δίχως γεωγραφικό προσδιορισμό, όπως «άνω», «βόρεια» κ.λπ.) και για όλο τον υπόλοιπο κόσμο να ισχύει η συνταγματική τους ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας»...
Οι συγκυρίες δείχνουν να ευνοούν τη χώρα μας – αρκεί να θέλουμε να τις εκμεταλλευθούμε και να στηρίξουμε πάνω τους την πολιτική μας. Η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου εκ των πραγμάτων συνιστά απειλή για τα Σκόπια (με το μεγάλο αλβανικό πληθυσμιακό στοιχείο, που «αύριο» θα ζητήσει και αυτό την «ανεξαρτητοποίησή» του...), γι’ αυτό τόσο τα ίδια όσο και οι ΗΠΑ επείγονται να ενταχθούν τον προσεχή Απρίλιο στο ΝΑΤΟ, όπου θεωρητικά θα εξασφαλίσουν την κρατική τους οντότητα και ολότητα, και στη συνέχεια και στην Ε.Ε.
Τώρα, λοιπόν, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να επιμείνει στην προοπτική του «βέτο» (και να πείσει πως δεν αποτελεί απλώς «διπλωματικό χειρισμό»), που θα αποκλείσει αυτήν την επιζητούμενη για τα Σκόπια «προοπτική διασφάλισής» τους, και «πάνω στη βράση» να πετύχει την αναδίπλωση και διαλλακτικότητα των Σκοπίων. Αν η χώρα μας «επιτρέψει» την (επί της ουσίας απρόσκοπτη) ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, οι όποιες δυνατότητες πίεσης υπάρχουν ακόμη σήμερα θα ’χουν χαθεί οριστικά και αμετάκλητα...
Mε τις προτάσεις Νίμιτς μη δημοσιοποιημένες (διαρροές υπάρχουν μόνο, αλλά και αυτές «ατελείς», δεν προσφέρονται για συμπεράσματα) δεν είναι και πολύ εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί, και σε ποια συγκεκριμένα σημεία τους, η ελληνική κυβέρνηση τις θεώρησε ως «βάση διαπραγμάτευσης». Ούτε αν η συγκεκριμένη δήλωση, αυτή καθ’ αυτή, έχει ουσία και πρακτικότητα ή αν απλώς αποτελεί διπλωματικό τακτικό ελιγμό, στο πλαίσιο του... 15ημέρου που Ελλάδα και Σκόπια θα πρέπει να καταστήσουν γνωστή τη θέση τους. Το μόνο βέβαιο είναι πως, τελικά, μιλάμε για «σύνθετη και διπλή ονομασία», που πάει να πει η σύνθετη ονομασία που θα (αν...) καταλήξουν οι δύο εμπλεκόμενες χώρες θα ισχύει για τις μεταξύ τους σχέσεις, καθώς επίσης και στα έγγραφα των διεθνών οργανισμών, ενώ στο εσωτερικό της η χώρα αυτή θα έχει τη συνταγματική της ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ονομασία με την οποία την έχει αναγνωρίσει η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών του κόσμου (και της Ε.Ε., βέβαια...) και δεν μπορεί να δει κανείς τον λόγο να αλλάξουν άποψη, επειδή εμείς εδώ κάτω θα έχουμε αποφασίσει τη φόρμουλα της διπλής ονομασίας...
Χιλιοειπωμένα τα περί χαμένων ευκαιριών (στην έκταση, τουλάχιστον, που τα κατά καιρούς εναλλακτικά ενδεχόμενα αποτελούσαν όντως «ευκαιρίες»...) και των κατά συρροήν λάθος χειρισμών, σε τακτικό και στρατηγικό επίπεδο από πλευράς Ελλάδος. Δεν έχει νόημα να επανέρχεται κανείς σε αυτά (ούτε, άλλωστε, στην... πρόβλεψη «και ποιος θα θυμάται το θέμα των Σκοπίων ύστερα από 10 χρόνια!» – 16 έχουν περάσει και ακόμη μας ταλανίζει το πρόβλημα!) παρά μόνο ως... διδακτική εμπειρία για να αποφύγουμε σήμερα μια ενδεχόμενη νέα σειρά αναποτελεσματικών και αδιέξοδων πολιτικών.
Οι γνωρίζοντες σε βάθος το ζήτημα επιμένουν πως τα περί «χαμένης ευκαιρίας», με το «πακέτο Πινέιρο» και την (μία και μόνη για κάθε χρήση!) σύνθετη ονομασία «Νοβαματσεντόνια», που είχε προταθεί, δεν ευσταθούν επί της ουσίας, αλλά μονάχα σε επίπεδο χειρισμών – λάθος χειρισμών: έσπευσε τότε η Ελλάδα να απορρίψει την πρόταση (μέσα στο... εθνικοφορτισμένο κλίμα των ημερών και την πλειοδοσία αδιαλλαξίας όλων των πλευρών - πλην της Αριστεράς...), πριν καλά καλά προλάβουν να τοποθετηθούν τα Σκόπια, με αποτέλεσμα εκείνα (με άγνωστο το αν και κατά πόσο θα δέχονταν τη σύνθετη ονομασία) να μη «χρεωθούν» τίποτε, ενώ αντίθετα εμείς να χρεωθούμε την αδιαλλαξία. Ετσι και αλλιώς, πάντως, το αποτέλεσμα είναι αυτό που γενικόλογα περιφέρεται σήμερα – σωστά σε κάποιο βαθμό: ζητούμε σήμερα αυτό που κάποτε μας προσφέρθηκε και το απορρίψαμε μετά βδελυγμίας και υπερφίαλης αδιαλλαξίας.
Πολλές ονομασίες (για τις διμερείς μας σχέσεις και τα επίσημα έγγραφα του ΟΗΕ, θυμίζουμε...) κυκλοφορούν, με επικρατέστερη εκδοχή αυτή που αφορά το «Νέα Δημοκρατία της Μακεδονίας» και «Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας» – αλλά δεν υπάρχουν πληροφορίες για το περιεχόμενο του «μνημονίου» που θα συνοδεύει την ενδεχόμενη διμερή συμφωνία επί του ονόματος. Και αν αυτό το μνημόνιο θα ξεκαθαρίζει κατά τρόπο ικανοποιητικό για την ελληνική πλευρά τα ζητήματα «εθνότητας» και «εθνικής γλώσσας», που προφανώς και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί σε αυτά θα εδράζονται οι κίνδυνοι περί «αλυτρωτισμού» της γειτονικής χώρας. Ξέρουμε μόνο, εκ πείρας, πως η κάθε νέα πρόταση Νίμιτς, όλο το διάστημα της μεσολαβητικής αποστολής του, και το μνημόνιο που τη συνοδεύει είναι... «κάθε προηγούμενο καλύτερο». Και αν δεν γνωρίζει κάποιος όλες τις συγκεκριμένες και ουσιαστικότατες παραμέτρους, δεν μπορεί να αξιολογήσει τι ακριβώς σημαίνει το ότι «η πρόταση αποτελεί βάση διαπραγμάτευσης» που εξ αρχής δήλωσε η κ. Μπακογιάννη.
Μπορεί, όμως, να κατανοήσει την επιμονή των ειδικών, ότι η όποια σύνθετη ονομασία (για περιορισμένη, έστω, χρήση μεταξύ των δύο χωρών) θα πρέπει αναγκαστικά να έχει γεωγραφικό και όχι εθνοτικό «προσδιορισμό» (και κάτι τέτοιο μόνο μία από τις φημολογούμενες ονομασίες πληροί), γιατί πάνω σε τέτοια τερτίπια θα στηριχθεί ενδεχομένως η αυριανή εκστρατεία αλυτρωτισμού των Σκοπίων, καθώς επίσης και –κυρίως– την «κουραστικά» επαναλαμβανόμενη άποψη πως εκείνο που θα πρέπει να επιδιώκει με κάθε μέσο η χώρα μας είναι η μία, ενιαία για όλους ονομασία, γιατί κάθε άλλη «λύση» αφήνει ανοικτά ενδεχόμενα για το μέλλον. Το πρόβλημα, φυσικά, είναι πως παρά τα όποια βήματα διαλλακτικότητας έχει κάνει τον τελευταίο καιρό η Ελλάδα, τα Σκόπια, ενθαρρυνόμενα από την απόλυτη υποστήριξη των ΗΠΑ, δεν δέχονται κανένα συμβιβασμό και «απλώς» μας... κάνουν τη «χάρη» να συμφωνήσουμε «για μεταξύ μας» μια ονομασία (μάλλον δίχως γεωγραφικό προσδιορισμό, όπως «άνω», «βόρεια» κ.λπ.) και για όλο τον υπόλοιπο κόσμο να ισχύει η συνταγματική τους ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας»...
Οι συγκυρίες δείχνουν να ευνοούν τη χώρα μας – αρκεί να θέλουμε να τις εκμεταλλευθούμε και να στηρίξουμε πάνω τους την πολιτική μας. Η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου εκ των πραγμάτων συνιστά απειλή για τα Σκόπια (με το μεγάλο αλβανικό πληθυσμιακό στοιχείο, που «αύριο» θα ζητήσει και αυτό την «ανεξαρτητοποίησή» του...), γι’ αυτό τόσο τα ίδια όσο και οι ΗΠΑ επείγονται να ενταχθούν τον προσεχή Απρίλιο στο ΝΑΤΟ, όπου θεωρητικά θα εξασφαλίσουν την κρατική τους οντότητα και ολότητα, και στη συνέχεια και στην Ε.Ε.
Τώρα, λοιπόν, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να επιμείνει στην προοπτική του «βέτο» (και να πείσει πως δεν αποτελεί απλώς «διπλωματικό χειρισμό»), που θα αποκλείσει αυτήν την επιζητούμενη για τα Σκόπια «προοπτική διασφάλισής» τους, και «πάνω στη βράση» να πετύχει την αναδίπλωση και διαλλακτικότητα των Σκοπίων. Αν η χώρα μας «επιτρέψει» την (επί της ουσίας απρόσκοπτη) ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, οι όποιες δυνατότητες πίεσης υπάρχουν ακόμη σήμερα θα ’χουν χαθεί οριστικά και αμετάκλητα...
Comments