Ο ασφαλισμένος Ιβάν Ντενίσοβιτς / kathimerini
Ο ασφαλισμένος Ιβάν Ντενίσοβιτς
Tου Xρηστου Γιανναρα
Δεν ξέρω ποιοι είναι σήμερα, διεθνικά, «της γης οι κολασμένοι», μπορώ όμως στην Ελλάδα να τους εντοπίσω σε πολύ συγκεκριμένη μερίδα πολιτών: Είναι όσοι για να γιατροπορευτούν εξαρτώνται, με οποιοδήποτε τρόπο, από την εγχώρια δημοσιοϋπαλληλία. Και ξέρω ακόμα ότι με αυτούς τους εντόπιους κολασμένους δεν έχει τίποτα να κάνει καμιά Αριστερά: Ούτε η παλαιοημερολογίτικη ούτε η «ανανεωτική» ούτε η γελοιώδης «σοσιαλιστική».
Αν υπήρχε ένα, πραγματικά και τίμια, αριστερό κόμμα στην Ελλάδα (κόμμα δηλαδή συγκροτημένο για να υπερασπίζει κοινωνιοκεντρικές προτεραιότητες, να αντιμάχεται την εκμετάλλευση και τον βασανισμό του αδύναμου, ανυπεράσπιστου πολίτη), το κόμμα αυτό θα λογάριαζε πρωταρχικό του αντίπαλο, άσπονδο, τη δημοσιοϋπαλληλία. Και ειδικά τη δημοσιοϋπαλληλία την επιφορτισμένη να διακονεί τις ανάγκες περίθαλψης και νοσηλείας του φτωχού και ανήμπορου.
Ενα τέτοιο κόμμα θα βρισκόταν κάθε πρωί σε κάθε τοπικό υποκατάστημα του ΙΚΑ. Οχι με «επαγγελματικά στελέχη» (αργόμισθο κηφηναριό, αδιανόητο όνειδος για πραγματικά αριστερό κόμμα), αλλά με αυτοστρατευμένους εθελοντές. Που αντί να διαδηλώνουν, κάθε μέρα, την κομματική ιδιοτέλεια στους κεντρικούς δρόμους παραλύοντας την πόλη, θα είναι έτοιμοι να διαχειρισθούν το δίκιο και την ανημπόρια του κοσμάκη. Ετοιμοι να αντιπαλαίψουν τη θρασύτητα της συμπεριφοράς (είναι ο κανόνας) ασυνείδητων υπαλληλίσκων διορισμένων σίγουρα από κάποια «κλαδική» χωρίς την παραμικρή κρίση και αξιολόγηση. Θωρακισμένων με μονιμότητα και ατιμωρησία.
Οταν, λοιπόν, θα εκφέρονται με σαδιστική αμεριμνησία αποφάνσεις του τύπου: «ξαναέλα αύριο», «σήμερα λείπει ο γιατρός», «σε ένα μήνα η σειρά σου για αξονική» ή κάθε παρόμοιος εφιάλτης, τότε να επεμβαίνει οργανωμένη η Αριστερά. Να ρωτάει αυτά που η γριούλα δεν τολμάει να ψελλίσει ούτε ο ολιγογράμματος μεροκαματιάρης, η εξουθενωμένη μικρομάνα, ο συνεσταλμένος αλλοδαπός. Να ζητάει εξηγήσεις παρούσα εκεί η Αριστερά, να επιτιμάει το σατραπικό ύφος, να απαιτεί σεβασμό έμπρακτο του αδύναμου. Οχι να λυσσάει μανιασμένη στις διαδηλώσεις για να λυντσάρει τους αστυφύλακες υπηρέτες της δημόσιας τάξης, και να μην τολμάει ποτέ να τα βάλει με τους κυρίως τυράννους περιφρονητές του έννομου κοινωνικού κράτους, τους βασανιστές της φτωχολογιάς και της ανημπόριας.
Στα γραφεία και ιατρεία του ΙΚΑ, στα εξωτερικά ιατρεία και στους διαδρόμους νοσοκομείων της εφημερίας, κυρίως στα γκισέ των διοικητικών υπαλλήλων, των καρεκλοκένταυρων και σφραγιδοκρατόρων, εκεί έχει λόγο ύπαρξης και κοινωνική δικαίωση ένα πραγματικά αριστερό κόμμα.
Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τη συμπεριφορά, την εμφάνιση, το ύφος και το ήθος των εργαζόμενων σε ιδιωτικές κλινικές ή ιδιωτικές ασφαλίσεις, σε σύγκριση με τον σατραπισμό, την αναίδεια, την προκλητική φυγοπονία της δημοσιοϋπαλληλίας; Γιατί το ιδιωτικό συμφέρον να επιβάλλει αυτονόητα την ευπρέπεια και ευγένεια, το δημιουργικό ενδιαφέρον για τη δουλειά, ενώ το κοινωνικό λειτούργημα να βυθίζει νομοτελειακά τον λειτουργό στη χαύνωση ή στην εξουσιαστική ιταμότητα και στον σαδισμό; Χωρίς απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα και συνακόλουθη πολιτική πρόταση δεν μπορεί να υπάρξει κόμμα πραγματικά και τίμια αριστερό.
Ξεφύτρωσε (φυσικά από το 2001, στον «σοσιαλιστικό» ανθόκηπο Σημίτη) και ο «Οργανισμός Περίθαλψης Ασφαλισμένων του Δημοσίου» (ΟΠΑΔ), ένας ακόμα κύκλος δαντικής κόλασης. Μεταπλάσανε σε οργανισμό την άλλοτε Διεύθυνση Υγειονομικής Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας. Προφανέστατα για να αμείψουν με παχυλές «αποζημιώσεις», σε θέσεις προεδρικές και συμβούλων, παρατρεχάμενους της κομματικής καμαρίλας.
Στους πρώτους μήνες του χρόνου, οπότε και πρέπει να «ανανεωθούν» (με μια επιπλέον σφραγίδα και μια υπογραφή) τα βιβλιάρια των ασφαλισμένων, η ουρά που σχηματίζουν της γης οι κολασμένοι κατεβαίνει από τον τέταρτο όροφο, της οδού Θησέως 275 στην Καλλιθέα, ώς τον δεύτερο ή και τον πρώτο. Στα κεντρικά της Θεσσαλονίκης, στην οδό Σαπφούς 3, μοιράζονται αριθμοί προτεραιότητας. Αν φτάσει κάποιος στις οχτώμισι το πρωί θα βρει μπροστά του εκατόν πενήντα περίπου ανθρώπους να περιμένουν όρθιοι από προτού να ξημερώσει, με θερμοκρασίες (στη Θεσσαλονίκη τον χειμώνα) κάτω από το μηδέν. Στις εννέα το μηχάνημα παύει να δίνει αριθμούς προτεραιότητας, γιατί σε ένα πρωινό μόνο διακόσιοι ασφαλισμένοι είναι δυνατόν να «εξυπηρετηθούν». Οσοι κακότυχοι φτάσουν πέντε, δέκα, δεκαπέντε λεπτά αργότερα, από οποιεσδήποτε αποστάσεις, θα πρέπει να ξαναβρεθούν στο κολαστήριο μιαν επόμενη μέρα.
Με νούμερο 150 στις οχτώμισι το πρωί, ο ασφαλισμένος Ιβάν Ντενίσοβιτς θα πάρει την ποθητή σφραγίδα και υπογραφή στις δωδεκάμισι το μεσημέρι. Τέσσερις ώρες ορθοστάλιασμα στην ουρά, γεροντάκια τρεμάμενα, εύθραυστες γριούλες, με την πλάτη να ζητάει κάποιο τοίχο αποκούμπι, να αντέξουν, να μην καταρρεύσουν. Τέσσερις ατέλειωτες ώρες φριχτού εξευτελισμού κάθε αξιοπρέπειας, κάθε ανθρωπιάς.
Και όταν κάποτε φθάσουν τα θύματα στο μαρτυρικά δυσπρόσιτο γραφείο 7 του τέταρτου ορόφου της οδού Θησέως 275, τότε κατάπληκτοι βλέπουν μπροστά τους ποια εικόνα «κοινωνικών λειτουργών» συντηρεί η βουβή, πολυώδυνη ανοχή των «ασφαλισμένων»: στριμωγμένες στον χώρο, αλλά ανετότατες στη διάθεση οι υπάλληλοι. Ολες γένους θηλυκού. Με χασκόγελα και πυρετικό μεταξύ τους κουβεντολόι. Τα κινητά τους σε οργασμό. Τυρόπιτες, σάντουιτς και καφέδες σε αναιδή προφάνεια. Κυρίως έκπληξη, οι αμφιέσεις, οι κομμώσεις, το μακιγιάζ, που παραπέμπουν σε άλλου είδους επαγγέλματα, όχι σε κοινωνικούς λειτουργούς. Μοιάζει να μαζεύονται εκεί κάθε μέρα για να σκοτώσουν την ώρα τους, όχι για να βιοποριστούν ανταλλάσσοντας εργασία με μισθό.
Ούτε στη Θεσσαλονίκη ούτε στην Αθήνα υπάρχει στα γραφεία του ΟΠΑΔ μια θυρίδα που να δίνει πληροφορίες στους ασφαλισμένους. Ο κάθε υπάλληλος ξέρει (υποτίθεται) αυτό που κάνει ο ίδιος, αλλά αγνοεί, σε σημείο απίστευτο, με τι ασχολούνται στο διπλανό γραφείο, ποιες ανάγκες εξυπηρετεί η υπηρεσία, στην οποία ανήκει, πού πρέπει να παραπέμψει την κάθε περίπτωση. Ο σαδιστικός πολύποδας της δημοσιοϋπαλληλίας περιφρονεί τα όσα στοιχειώδη θα υπαγόρευε η λογική για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Αρκείται η δημοσιοϋπαλληλία στη δική της βολή θωρακισμένη με ατιμωρησία και μονιμότητα.
Απουσιάζει δραματικά από την ελλαδική κοινωνία ένα, πραγματικά και τίμια, αριστερό πολιτικό κόμμα.
Tου Xρηστου Γιανναρα
Δεν ξέρω ποιοι είναι σήμερα, διεθνικά, «της γης οι κολασμένοι», μπορώ όμως στην Ελλάδα να τους εντοπίσω σε πολύ συγκεκριμένη μερίδα πολιτών: Είναι όσοι για να γιατροπορευτούν εξαρτώνται, με οποιοδήποτε τρόπο, από την εγχώρια δημοσιοϋπαλληλία. Και ξέρω ακόμα ότι με αυτούς τους εντόπιους κολασμένους δεν έχει τίποτα να κάνει καμιά Αριστερά: Ούτε η παλαιοημερολογίτικη ούτε η «ανανεωτική» ούτε η γελοιώδης «σοσιαλιστική».
Αν υπήρχε ένα, πραγματικά και τίμια, αριστερό κόμμα στην Ελλάδα (κόμμα δηλαδή συγκροτημένο για να υπερασπίζει κοινωνιοκεντρικές προτεραιότητες, να αντιμάχεται την εκμετάλλευση και τον βασανισμό του αδύναμου, ανυπεράσπιστου πολίτη), το κόμμα αυτό θα λογάριαζε πρωταρχικό του αντίπαλο, άσπονδο, τη δημοσιοϋπαλληλία. Και ειδικά τη δημοσιοϋπαλληλία την επιφορτισμένη να διακονεί τις ανάγκες περίθαλψης και νοσηλείας του φτωχού και ανήμπορου.
Ενα τέτοιο κόμμα θα βρισκόταν κάθε πρωί σε κάθε τοπικό υποκατάστημα του ΙΚΑ. Οχι με «επαγγελματικά στελέχη» (αργόμισθο κηφηναριό, αδιανόητο όνειδος για πραγματικά αριστερό κόμμα), αλλά με αυτοστρατευμένους εθελοντές. Που αντί να διαδηλώνουν, κάθε μέρα, την κομματική ιδιοτέλεια στους κεντρικούς δρόμους παραλύοντας την πόλη, θα είναι έτοιμοι να διαχειρισθούν το δίκιο και την ανημπόρια του κοσμάκη. Ετοιμοι να αντιπαλαίψουν τη θρασύτητα της συμπεριφοράς (είναι ο κανόνας) ασυνείδητων υπαλληλίσκων διορισμένων σίγουρα από κάποια «κλαδική» χωρίς την παραμικρή κρίση και αξιολόγηση. Θωρακισμένων με μονιμότητα και ατιμωρησία.
Οταν, λοιπόν, θα εκφέρονται με σαδιστική αμεριμνησία αποφάνσεις του τύπου: «ξαναέλα αύριο», «σήμερα λείπει ο γιατρός», «σε ένα μήνα η σειρά σου για αξονική» ή κάθε παρόμοιος εφιάλτης, τότε να επεμβαίνει οργανωμένη η Αριστερά. Να ρωτάει αυτά που η γριούλα δεν τολμάει να ψελλίσει ούτε ο ολιγογράμματος μεροκαματιάρης, η εξουθενωμένη μικρομάνα, ο συνεσταλμένος αλλοδαπός. Να ζητάει εξηγήσεις παρούσα εκεί η Αριστερά, να επιτιμάει το σατραπικό ύφος, να απαιτεί σεβασμό έμπρακτο του αδύναμου. Οχι να λυσσάει μανιασμένη στις διαδηλώσεις για να λυντσάρει τους αστυφύλακες υπηρέτες της δημόσιας τάξης, και να μην τολμάει ποτέ να τα βάλει με τους κυρίως τυράννους περιφρονητές του έννομου κοινωνικού κράτους, τους βασανιστές της φτωχολογιάς και της ανημπόριας.
Στα γραφεία και ιατρεία του ΙΚΑ, στα εξωτερικά ιατρεία και στους διαδρόμους νοσοκομείων της εφημερίας, κυρίως στα γκισέ των διοικητικών υπαλλήλων, των καρεκλοκένταυρων και σφραγιδοκρατόρων, εκεί έχει λόγο ύπαρξης και κοινωνική δικαίωση ένα πραγματικά αριστερό κόμμα.
Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τη συμπεριφορά, την εμφάνιση, το ύφος και το ήθος των εργαζόμενων σε ιδιωτικές κλινικές ή ιδιωτικές ασφαλίσεις, σε σύγκριση με τον σατραπισμό, την αναίδεια, την προκλητική φυγοπονία της δημοσιοϋπαλληλίας; Γιατί το ιδιωτικό συμφέρον να επιβάλλει αυτονόητα την ευπρέπεια και ευγένεια, το δημιουργικό ενδιαφέρον για τη δουλειά, ενώ το κοινωνικό λειτούργημα να βυθίζει νομοτελειακά τον λειτουργό στη χαύνωση ή στην εξουσιαστική ιταμότητα και στον σαδισμό; Χωρίς απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα και συνακόλουθη πολιτική πρόταση δεν μπορεί να υπάρξει κόμμα πραγματικά και τίμια αριστερό.
Ξεφύτρωσε (φυσικά από το 2001, στον «σοσιαλιστικό» ανθόκηπο Σημίτη) και ο «Οργανισμός Περίθαλψης Ασφαλισμένων του Δημοσίου» (ΟΠΑΔ), ένας ακόμα κύκλος δαντικής κόλασης. Μεταπλάσανε σε οργανισμό την άλλοτε Διεύθυνση Υγειονομικής Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας. Προφανέστατα για να αμείψουν με παχυλές «αποζημιώσεις», σε θέσεις προεδρικές και συμβούλων, παρατρεχάμενους της κομματικής καμαρίλας.
Στους πρώτους μήνες του χρόνου, οπότε και πρέπει να «ανανεωθούν» (με μια επιπλέον σφραγίδα και μια υπογραφή) τα βιβλιάρια των ασφαλισμένων, η ουρά που σχηματίζουν της γης οι κολασμένοι κατεβαίνει από τον τέταρτο όροφο, της οδού Θησέως 275 στην Καλλιθέα, ώς τον δεύτερο ή και τον πρώτο. Στα κεντρικά της Θεσσαλονίκης, στην οδό Σαπφούς 3, μοιράζονται αριθμοί προτεραιότητας. Αν φτάσει κάποιος στις οχτώμισι το πρωί θα βρει μπροστά του εκατόν πενήντα περίπου ανθρώπους να περιμένουν όρθιοι από προτού να ξημερώσει, με θερμοκρασίες (στη Θεσσαλονίκη τον χειμώνα) κάτω από το μηδέν. Στις εννέα το μηχάνημα παύει να δίνει αριθμούς προτεραιότητας, γιατί σε ένα πρωινό μόνο διακόσιοι ασφαλισμένοι είναι δυνατόν να «εξυπηρετηθούν». Οσοι κακότυχοι φτάσουν πέντε, δέκα, δεκαπέντε λεπτά αργότερα, από οποιεσδήποτε αποστάσεις, θα πρέπει να ξαναβρεθούν στο κολαστήριο μιαν επόμενη μέρα.
Με νούμερο 150 στις οχτώμισι το πρωί, ο ασφαλισμένος Ιβάν Ντενίσοβιτς θα πάρει την ποθητή σφραγίδα και υπογραφή στις δωδεκάμισι το μεσημέρι. Τέσσερις ώρες ορθοστάλιασμα στην ουρά, γεροντάκια τρεμάμενα, εύθραυστες γριούλες, με την πλάτη να ζητάει κάποιο τοίχο αποκούμπι, να αντέξουν, να μην καταρρεύσουν. Τέσσερις ατέλειωτες ώρες φριχτού εξευτελισμού κάθε αξιοπρέπειας, κάθε ανθρωπιάς.
Και όταν κάποτε φθάσουν τα θύματα στο μαρτυρικά δυσπρόσιτο γραφείο 7 του τέταρτου ορόφου της οδού Θησέως 275, τότε κατάπληκτοι βλέπουν μπροστά τους ποια εικόνα «κοινωνικών λειτουργών» συντηρεί η βουβή, πολυώδυνη ανοχή των «ασφαλισμένων»: στριμωγμένες στον χώρο, αλλά ανετότατες στη διάθεση οι υπάλληλοι. Ολες γένους θηλυκού. Με χασκόγελα και πυρετικό μεταξύ τους κουβεντολόι. Τα κινητά τους σε οργασμό. Τυρόπιτες, σάντουιτς και καφέδες σε αναιδή προφάνεια. Κυρίως έκπληξη, οι αμφιέσεις, οι κομμώσεις, το μακιγιάζ, που παραπέμπουν σε άλλου είδους επαγγέλματα, όχι σε κοινωνικούς λειτουργούς. Μοιάζει να μαζεύονται εκεί κάθε μέρα για να σκοτώσουν την ώρα τους, όχι για να βιοποριστούν ανταλλάσσοντας εργασία με μισθό.
Ούτε στη Θεσσαλονίκη ούτε στην Αθήνα υπάρχει στα γραφεία του ΟΠΑΔ μια θυρίδα που να δίνει πληροφορίες στους ασφαλισμένους. Ο κάθε υπάλληλος ξέρει (υποτίθεται) αυτό που κάνει ο ίδιος, αλλά αγνοεί, σε σημείο απίστευτο, με τι ασχολούνται στο διπλανό γραφείο, ποιες ανάγκες εξυπηρετεί η υπηρεσία, στην οποία ανήκει, πού πρέπει να παραπέμψει την κάθε περίπτωση. Ο σαδιστικός πολύποδας της δημοσιοϋπαλληλίας περιφρονεί τα όσα στοιχειώδη θα υπαγόρευε η λογική για την εξυπηρέτηση των πολιτών. Αρκείται η δημοσιοϋπαλληλία στη δική της βολή θωρακισμένη με ατιμωρησία και μονιμότητα.
Απουσιάζει δραματικά από την ελλαδική κοινωνία ένα, πραγματικά και τίμια, αριστερό πολιτικό κόμμα.
Comments