Οι παγίδες του Μάθιου Νίμιτς/kathimerini
Του Σταυρου Λυγερου
Η Αθήνα έχει αντικειμενικά τη δυνατότητα να επιβάλει έναν έντιμο συμβιβασμό. Αυτό, όμως, δεν αρκεί. Πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει και τη βούληση και την ικανότητα να αξιοποιήσει αυτήν τη δυνατότητα. Ο Μάθιου Νίμιτς έχει προτείνει πέντε εναλλακτικές ονομασίες, εκ των οποίων μόνο η μία (Ανω Μακεδονία) είναι ουσιαστικά σύνθετη. Στις υπόλοιπες τέσσερις, ο επιθετικός προσδιορισμός αφορά το πολίτευμα (Republic) και όχι τον όρο Μακεδονία. Γι’ αυτό και πρέπει να απορριφθούν κατηγορηματικά από την Ελλάδα.
Σκοπός του μεσολαβητή είναι να παζαρέψει το είδος της σύνθετης ονομασίας με το εύρος χρήσης της. Δηλαδή, για να πάρει η Αθήνα το Ανω Μακεδονία θα πρέπει να αποδεχθεί ότι η ονομασία αυτή θα χρησιμοποιείται μόνο στους διεθνείς οργανισμούς και από τις λίγες χώρες που θα τον υιοθετήσουν στις διμερείς σχέσεις τους με τα Σκόπια. Εάν ζητήσει όλα όσα αναφέρει η πρόταση Νίμιτς για το εύρος χρήσης, οι Σλαβομακεδόνες θα πάρουν ως αντάλλαγμα τη σύνθετη ονομασία της αρεσκείας τους, όπως «Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Για να αποτραπεί ο ορατός διά γυμνού οφθαλμού κίνδυνος, η ελληνική πλευρά πρέπει να σπάσει τη διαπραγμάτευση σε δύο φάσεις: Πρώτα να αποφασισθεί ποια θα είναι η σύνθετη ονομασία και στη συνέχεια να συζητηθεί το πεδίο χρήσης της και τα υπόλοιπα. Το όνομα Ανω Μακεδονία, άλλωστε, δεν είναι παραχώρηση προς την Ελλάδα. Ως γεωγραφικός όρος αντανακλά την πραγματικότητα και με αυτήν την έννοια δεν θίγει καμία από τις δύο πλευρές.
Γι’ αυτόν τον λόγο, το Ανω Μακεδονία μπορεί να είναι το νέο όνομα του γειτονικού κράτους. Το γεγονός ότι απαιτεί συνταγματική αναθεώρηση δεν είναι εμπόδιο. Και η πρόταση Νίμιτς προβλέπει συνταγματική αναθεώρηση. Επιπροσθέτως, η εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας προς τον μεσολαβητή είναι να βρει μία κοινά αποδεκτή ονομασία και όχι μία κοινά αποδεκτή ονομασία για διεθνή χρήση. Η διπλή ονομασία είναι δικό του εύρημα.
Ο Μάθιου Νίμιτς τείνει να μετατραπεί από μεσολαβητής σε άτυπο επιδιαιτητή. Αυτό σημαίνει ότι όποια πλευρά απορρίψει την τελική του πρόταση θα χρεωθεί βαρύ πολιτικό κόστος. Το κλίμα αυτό επιτρέπει στην αμερικανική διπλωματία να χρησιμοποιήσει το ζήτημα της ονομασίας σαν έμμεσο μοχλό πίεσης προς την Αθήνα. Για να μην κατηγορηθεί η Ελλάδα ότι έρχεται σε αντίθεση με τον ΟΗΕ(!), η κυβέρνηση Καραμανλή πρέπει άμεσα και δημοσίως να χαράξει την «κόκκινη γραμμή» της: ότι συζητεί μόνο σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό.
Η Αθήνα έχει αντικειμενικά τη δυνατότητα να επιβάλει έναν έντιμο συμβιβασμό. Αυτό, όμως, δεν αρκεί. Πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει και τη βούληση και την ικανότητα να αξιοποιήσει αυτήν τη δυνατότητα. Ο Μάθιου Νίμιτς έχει προτείνει πέντε εναλλακτικές ονομασίες, εκ των οποίων μόνο η μία (Ανω Μακεδονία) είναι ουσιαστικά σύνθετη. Στις υπόλοιπες τέσσερις, ο επιθετικός προσδιορισμός αφορά το πολίτευμα (Republic) και όχι τον όρο Μακεδονία. Γι’ αυτό και πρέπει να απορριφθούν κατηγορηματικά από την Ελλάδα.
Σκοπός του μεσολαβητή είναι να παζαρέψει το είδος της σύνθετης ονομασίας με το εύρος χρήσης της. Δηλαδή, για να πάρει η Αθήνα το Ανω Μακεδονία θα πρέπει να αποδεχθεί ότι η ονομασία αυτή θα χρησιμοποιείται μόνο στους διεθνείς οργανισμούς και από τις λίγες χώρες που θα τον υιοθετήσουν στις διμερείς σχέσεις τους με τα Σκόπια. Εάν ζητήσει όλα όσα αναφέρει η πρόταση Νίμιτς για το εύρος χρήσης, οι Σλαβομακεδόνες θα πάρουν ως αντάλλαγμα τη σύνθετη ονομασία της αρεσκείας τους, όπως «Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Για να αποτραπεί ο ορατός διά γυμνού οφθαλμού κίνδυνος, η ελληνική πλευρά πρέπει να σπάσει τη διαπραγμάτευση σε δύο φάσεις: Πρώτα να αποφασισθεί ποια θα είναι η σύνθετη ονομασία και στη συνέχεια να συζητηθεί το πεδίο χρήσης της και τα υπόλοιπα. Το όνομα Ανω Μακεδονία, άλλωστε, δεν είναι παραχώρηση προς την Ελλάδα. Ως γεωγραφικός όρος αντανακλά την πραγματικότητα και με αυτήν την έννοια δεν θίγει καμία από τις δύο πλευρές.
Γι’ αυτόν τον λόγο, το Ανω Μακεδονία μπορεί να είναι το νέο όνομα του γειτονικού κράτους. Το γεγονός ότι απαιτεί συνταγματική αναθεώρηση δεν είναι εμπόδιο. Και η πρόταση Νίμιτς προβλέπει συνταγματική αναθεώρηση. Επιπροσθέτως, η εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας προς τον μεσολαβητή είναι να βρει μία κοινά αποδεκτή ονομασία και όχι μία κοινά αποδεκτή ονομασία για διεθνή χρήση. Η διπλή ονομασία είναι δικό του εύρημα.
Ο Μάθιου Νίμιτς τείνει να μετατραπεί από μεσολαβητής σε άτυπο επιδιαιτητή. Αυτό σημαίνει ότι όποια πλευρά απορρίψει την τελική του πρόταση θα χρεωθεί βαρύ πολιτικό κόστος. Το κλίμα αυτό επιτρέπει στην αμερικανική διπλωματία να χρησιμοποιήσει το ζήτημα της ονομασίας σαν έμμεσο μοχλό πίεσης προς την Αθήνα. Για να μην κατηγορηθεί η Ελλάδα ότι έρχεται σε αντίθεση με τον ΟΗΕ(!), η κυβέρνηση Καραμανλή πρέπει άμεσα και δημοσίως να χαράξει την «κόκκινη γραμμή» της: ότι συζητεί μόνο σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό.
Comments